Dan pobjede nad fašizmom i Dan Evrope

U svijetu će danas Dan pobjede nad fašizmom i Dan Evrope biti obilježeni nizom manifestacija.

Republika Srpska 09.05.2014 | 07:49

U Banjaluci će 9. maj - Dan pobjede nad fašizmom, biti obilježen u organizaciji Odbora Vlade Republike Srpske za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova.

Program obilježavanja Dana pobjede nad fašizmom počeće u 11.00 časova polaganjem vijenaca na Spomenik žrtvama fašizma na Trgu palih boraca u Banjaluci, u 11.15 časova predviđeno ja obraćanje zvaničnika, a u 11.30 umjetnički program.

Pomoćnik ministra za boračko-invalidsku zaštitu Republike Srpske Duško Milunović rekao je da je fašizam jedna od najmračnijih ideologija koje je čovječanstvo ikada imalo, i naglasio da, nažalost, i danas neonacizam postoji, što se moglo vidjeti na oklopnim vozilima u Ukrajini.

"Nadamo se da ta ideologija neće imati veliki broj pristalica i neće moći da živi", rekao je Milunović na konferenciji za novinare u Banjaluci.

On je podsjetio da je na području bivše Jugoslavije u Drugom svjetskom ratu poginulo 1,7 miliona ljudi, od čega oko 300.000 boraca NOR-a.

Milunović je rekao da je antifašistički pokret na prostoru bivše Jugoslavije najvećim dijelom bio srpski, jer se procjenjuje da je 82 odsto Srba činilo Narodnooslobodilačku vojsku.

On je napomenuo da je na području bivše Jugoslavije za vrijeme Drugog svjetskog rata formirana fašistička Nezavisna Država Hrvatska, koja je prema monstruoznosti bila ispred nacista.

"U jednom od najvećih logora smrti na ovom prostoru na stravičan način umoreno je više od 700.000 ljudi, od kojih su najveći broj bili Srbi", rekao je Milunović.

On je istakao da je Drugi svjetski rat u istoriji čovječanstva bio najmasovniji, a prema broju ljudskih žrtava najstravičniji sukob u kojem je poginulo 55 do 60 miliona ljudi.

Milunović je podsjetio da se Dan pobjede nad fašizmom obilježava u znak sjećanja na dan kada je nacistička NJemačka potpisala kapitulaciju u Drugom svjetskom ratu.

Na Crvenom trgu u Moskvi se, povodom Dana pobede, održava velika vojna parada, u kojoj učestvuje više rodova vojske, uključujući avijaciju. Na toj paradi se svaki put prikažu najnovija dostignuća ruske tehnologije, ali i oprema iz Drugog svetskog rata.

Deveti maj se obeležava i kao Dan Evrope, jer je na taj dan 1950. godine tadašnji francuski ministar spoljnih poslova Rober Šuman postavio temelje za stvaranje ujedinjene Evrope.

Pre 64 godine, neposredno posle Drugog svetskog rata, u vreme kada je još vladalo duboko nepoverenje između vekovnih neprijatelja Francuske i Nemačke, Šuman je objavio dokument koji će ostati zapamćen kao "Šumanova deklaracija", u kojem je predložio formiranje neke vrste evropske federacije kao sredstva za očuvanje mira.

Šumanov plan se danas smatra začetkom procesa evropskih integracija, a Šuman ocem današnje Evropske unije.

Inicijativi za kreiranje Evropske zajednice za ugalj i čelik priključile su se, pored Francuske i Nemačke, i Italija, Belgija, Danska i Holandija.

Godinu dana kasnije, 18. aprila 1951. godine, potpisan je Pariski ugovor, kojim je osnovana prva od tri evropske zajednice. Kasnije je, Rimskim ugovorom iz 1957. godine, osnovana Evropska ekonomska zajednica, a potpisivanjem Mastrihtskog ugovora 1992. godine nastala je Evropska unija.

Evropski savet je 1985. godine odlučio da se dan objavljivanja deklaracije, 9. maj, obeležava kao Dan Evrope, ne samo u EU, već i širom sveta.