Velika akcija Europola, u njoj učestvovala i BiH

Snage Europola izvele su treći dio operacije pod kodnim nazivom 'Shield', s ciljem suzbijanja trgovine krivotvorenim i zloupotrijebljenim lijekovima i doping supstancama. Operaciju su vodile Francuska, Grčka, Italija i Španjolska, a sudjelovale su policijske i carinske vlasti iz 28 zemalja - devetnaest zemalja članica EU i devet trećih zemalja, uključujući i Bosnu i Hercegovinu.

Svijet 19.12.2022 | 16:02

Tokom izvođenja operacije, policijski službenici razbili su ukupno 59 kriminalnih grupa te uhapsili ili prijavili pravosudnim tijelima 349 osumnjičenika. Istovremeno, vlasti su zaplijenile ogromne količine zloupotrijebljenih, falsifikovanih ili krivotvorenih lijekova, proizvoda i supstanci za doping te ilegalnih dodataka prehrani i sportskim dodacima, kao i krivotvorenih vakcina protiv COVID-a, higijenskih proizvoda i medicinskih uređaja.

Među najzaplijenjenijim predmetima su doping sredstva i lijekovi za erektilnu disfunkciju. Kako bi se povećala prevencija i svijest, neke države učesnice pokrenule su antidopinške kampanje i provele kontrole unutar i van takmičenja.

Kako je saopšteno iz Europola, izvršena je zapljena ukupne vrijednosti od preko 40 miliona evra. Zaplijenjeno je preko 10,5 miliona jedinica lijekova i doping sredstava, više od miilon krivotvorenih testova za COVID, provedeno je ukupno 195 istraga, uhapšeno 349 osumnjičenika i istraženo 59 organizovanih kriminalnihi grupa. Takođe, zatvoreno je 10 ilegalnih laboratorija, a u sklopu istrage praćeno je 588 web stranica, od kojih je 89 ugašeno. Policijski službenici su provjerili preko 218 hiljada pošiljaka, od kojih je 74 hiljade zaplijenjeno.

Evropski ured za borbu protiv prevara (OLAF) koordinisao je carinske agencije, dok je Ured Evropske unije za intelektualno vlasništvo (EUIPO) ponudio financijsku podršku,  Frontex, Svjetska antidopinška agencija (WADA), Svjetska carinska organizacija (WCO) i nacionalne agencije za medicinu dodatno su podržale operaciju koja se odvijala između aprila i oktobra ove godine.

U toku akcije otkriveni su brojni slučajevi velike trgovine lijekovima, što potvrđuje da ona može biti jednako unosna ili čak unosnija od trgovine narkoticima, upozoreno je iz Europola.

Dok ova krivična djela stvaraju ogromnu nezakonitu dobit za trgovce ljudima i krivotvoritelje, javne finansije i sistemi socijalne zaštite nekih država članica trpe goleme finansijske troškove. Trošak javnog zdravstva takođe je značajan, bilo zbog liječenja ovisničkog ponašanja ili posljedica predoziranja ili nedostatka zaliha.

U Grčkoj razbijena organizovana kriminalna grupa

Grčki odjel finansijske policije razbio je organizovanu kriminalnu grupu s hijerarhijskom strukturom, različitim ulogama i višegodišnjom istorijom krijumčarenja anaboličkih steroida i drugih ilegalnih farmaceutskih proizvoda kao što su lijekovi za erektilnu disfunkciju. Članovi ove grupe bili su aktivni u Grčkoj i držali su druga manja središta u Evropi, SAD-u i Aziji.

Dva laboratorija u Grčkoj korištena su za pretvaranje sirovina koje su krijumčarene kroz Moldaviju i Bugarsku u razne proizvode. Prodaja se odvijala putem web stranica i šifriranih adresa e-pošte međunarodnoj klijenteli uključujući desetine profesionalnih sportista. Opsežna policijska akcija dovela je do hapšenja jednog čelnog člana organizovane kriminalne grupe i zapljene više od 2,4 miliona jedinica anaboličkih steroida i drugih nedopuštenih tvari te ambalažnog materijala.

Značajno smanjenje ilegalne trgovine povezane s COVID-19

Iako kriminalne mreže i dalje iskorištavaju prilike koje nudi pandemija COVID-19, trgovina lijekovima i zaštitnom opremom značajno je smanjena zbog velike pažnje koja se pridaje ovoj temi i intenzivnog nadzora kojeg provode tijela za provođenje zakona. Vlade koje su besplatno nudile vakcine pridonijele su stvaranju nepovoljne situacije za kriminalce koji su željeli hraniti ilegalno tržište.

Osim zemalja članica koje su učestvovale, operaciji su doprinijele i Albanija, Bosna i Hercegovina, Kolumbija, Gruzija, Island, Sjeverna Makedonija, Srbija, Švicarska, te Sjedinjene Države.

(N1 Foto: Europol)