Svjetske sile lome koplja na Balkanu!

Balkan, koji je kroz istoriju interesantan geostrateški prostor, ponovo je postao poprište borbe za uticaj svjetskih sila, gdje se sada za uticaj bore Zapad i Rusija, a korak pokušava zadržati i Turska.

Ovo se navodi u najnovijoj analizi ugledne američke geopolitičke agencije „Stratfor“ pod nazivom „Problem stranih sila na Balkanu“. „Stratfor“ je nevladina institucija, ali radi analize i izvještaje za mnoge strane vlade, uključujući i SAD.  

Diplomatski napori

U analizi o Balkanu navodi se da se borba za uticaj trenutno vodi kroz diplomatske kanale i ekonomske projekte, kako bi se dobila naklonost vlada balkanskih zemalja.

- Geopolitički i lokalni rivaliteti u ovom regionu kroz istoriju su bili eksplozivna kombinacija koja je pokretala i svjetske, ali niz lokalnih ratova. Danas je na djelu drukčije takmičenje - istaknuto je.

„Stratfor“ tako navodi da je ministar spoljnih poslova Rusije Sergej Lavrov nedavno bio u posjeti Beogradu, dok je Džon Keri bio u Bugarskoj, a predsjednik Turske Redžep Tajip Erdogan juče je boravio u BiH.

Za nagli porast interesa za ovaj dio Evrope, prema ovom magazinu, kriva je ukrajinska kriza, koja je napravila velik razdor između SAD i Rusije, pa su zapadne sile krenule u „osvajanje“ Balkana, a svoj interes traži i Turska.

- Ukrajinska kriza dovela je do toga da SAD jačaju odbranu uz istočni stub NATO-a. Zbog toga je NATO rasporedio svoje multinacionalne snage za odgovor, koje se mogu mobilizovati brzo i uspostaviti lanac ispostave na istočnom Balkanu, što bi moglo poslužiti za vrijeme sukoba - navodi se u analizi.

Međutim, ipak se „rat“, prema „Stratforu“, trenutno vodi na političkom i ekonomskom planu.

Tako je Evropska unija blokirala gradnju „Južnog toka“, milijarde vrijednog ruskog projekta, koji je jedan dio Evrope trebao snabdijevati plinom.

U isto vrijeme, EU je spremna uložiti više od 11 milijardi evra u Bugarsku kao NATO granicu s Rusijom i oko 1,2 milijarde u Srbiju kao potencijalnu članicu EU.

- Međutim, ni Rusi ne sjede skrštenih ruku. Osim što su izgradili odlične diplomatske odnose sa zemljama Balkana, Rusija je od Srbije otkupila Rafineriju ulja u Nišu, a ulaže i u Republiku Srpsku u BiH – ističe se u analizi.

Vojna moć

Američka agencija dalje navodi da svoj uticaj želi ojačati i Turska, koja, takođe, ima svoj interes, a koji pokušava „izgurati“ preko BiH, s kojom je uglavnom vežu istorijski i kulturološki fakti.

- Te su veze važnije, jer su Bošnjaci počeli migrirati u Tursku još u 17. vijeku, a sada nekoliko miliona turskih državljana tvrdi da imaju bošnjačke korijene. Taj etnički afinitet vlasti su iskoristile i ova je zemlja već koristila političke i finansijske alate da ostvari svoje interese zbog pažnje koju pokazuje. Turska ima svoj interes na Balkanu, ali zaostaje u resursima, ekonomskoj i vojnoj moći za Zapadom i Rusijom - navodi "Stratfor".

Korupcija u BiH

Olakšavajuću okolnost za sve sile koje se bore za uticaj na Balkanu „Stratfor“ vidi u političkoj nestabilnosti. Navodi se primjer Srbije i Kosova te posljednjih nereda u Makedoniji te ističe da mnoge zemlje pokušavaju da zadrže neutralnost.

- U BiH, politička paraliza spriječila je uvođenje prijeko potrebnih ekonomskih i političkih reformi. Protesti zbog korupcije u 2014. godini naglasili su nesposobnosti bosanskog političkog sistema za rješavanje problema u zemlji - ističe „Stratfor“.

Izvor: Dnevni avaz