Dr Blagojević: Gdje je arhiepiskop, tu je arhiepiskopija

U tekstu od 19.6. ove godine izvjesni, meni nepoznati gospodin Aleksandar Stojanović, je na BN portalu iznio tvrdnje u kojima napada moj tekst objavljen na istom portalu pod naslovom "Da li nam trebaju arhiepiskopi u SPC?"

Piše: Dr Milan Blagojević

Gospodin Stojanović je potpuno ispustio iz vida suštinu, koja naprosto izbija već iz naslova mog teksta, a to je da sam već tu, u naslovu, a zatim i u argumentaciji protiv arhiepiskopizacije naše SPC, samo želio da ukažem koliko je to opasno po SPC i srpski narod u cjelini, kod čega ostajem u potpunosti.

Jer, ne treba smetnuti s uma da od obnavljanja i ponovnog ujedinjenja SPC 1920. godine, pa preko donošenja Ustava SPC 1931. godine, Ustava SPC iz 1947. godine i sve do nedavno, nikada SPC u svojoj titulaturi ni za jednog od svojih arhijereja nije propisivala titulu arhiepiskopa.

Pravo na takvo titulisanje imao je samo patrijarh SPC, jer je članom 10. stav 2. Ustava SPC iz 1931. propisano da je titula patrijarha i da je on arhiepiskop Pećki.

Čak ni u doba komunističke vlasti u bivšoj Jugoslaviji ni taj politički režim nije tražio od SPC da to mijenja i da pored patrijarha uvodi i druge arhiepiskope u SPC, jer je i Ustavom SPC iz 1947. ostalo propisano (član 13. stav 2. tog Ustava) da samo patrijarh SPC u svojoj tituli ima i da je arhiepiskop (Pećki). 

I niko drugi od dostojanstvenika naše SPC, dakle, za sve ove decenije prema Ustavu SPC nije imao pravo, niti je trebao imati pravo, da stekne titulu arhiepiskopa.
Tek sada, i rekao bih naprasno, nekima je palo na pamet da bi ovaj svojevrsni kanon iz Ustava SPC trebalo mijenjati i uvoditi još arhiepiskopa u našu crkvu, pored patrijarha.

Zato se sada, recimo na internet portalu Eparhije Niške, nalazi tekst u kojem piše da episkop niški "Od maja 2024. godine nosi titulu Arhiepiskop i Mitropolit niški".

Uz svo dužno i iskreno poštovanje prema patrijarhu, eparhijama i arhijerejima, jednom riječju prema SPC u cjelini, ne mogu se oteti utisku da ovakvo titulisanje ne znači ništa drugo do ono da gdje ima arhiepiskopa tu je i arhiepiskopija.

A odatle je samo korak do toga da neki pojedinac, koji danas ne postoji ni u tragovima nego tek treba biti stvoren i donijet na ovaj svijet, postavši arhiepiskop u SPC ne poželi, i spletom društvenih (ne)prilika i ostvari naum da ono čemu je arhiepiskop, recimo svoje arhiepiskopstvo u Crnoj Gori, izdvoji iz SPC i pretvori u novu od SPC autokefalnu crkvu.

U tome je, po meni, opasnost od koje se treba čuvati, na koju treba ukazivati te biti spreman da se zbog ukazivanja na sve to bude izložen napadima i svakojakim omalovažavanjima.

Dr Milan Blagojević