Istraživanje: Narod nezadovoljan, traži promjene u društvu

Istraživanje koje je objavila agencija ProMedia govori da velika većina građana istočnog dijela Republike Srpske nije zadovoljna stanjem u društvu i da želi promjene. Iako je SNSD i dalje vodeća stranka, raspoloženje se značajno mijenja, a prvi pokazatelj bi mogli biti lokalni izbori naredne godine.

Građani su generalno nezadovoljni stanjem u društvu i traže jasnu alternativu. Velika većina anketiranih (51,7%) smatra da se Republika Srpska ne kreće ili uglavnom ne kreće u dobrom pravcu, dok 37,2% smatra da se kreće ili uglavnom kreće u dobrom pravcu. Relativno mali procenat (11,1%) nema mišljenje o ovom pitanju. Kada je u pitanju standard stanovništva ili kvalitet života većina smatra (45,8%) da u ovoj godini živi isto kao ranije, dok je veći procenat (34,5%) onih koji kažu da žive lošije nego prije godinu dana. Samo 13,1% se izjašnjava da živi bolje nego prije godinu dana, dok 6,7% se ne izjašnjava na ovo pitanje.

Prioriteti građana su izraženo vezani za ekonomske probleme i životni standard, a u manjoj mjeri na nacionalna i politička pitanja. Ključni problemi koje građani ističu su: rast cijena 18,4%, nezaposlenost (15,1%, depopopulaciju i odlazak mladih 15,1% i korupciju i kriminal (13,2%). Usko povezan problem sa rastom cijena je loš položaj radnika i niske plate (11,2%). Političku ugroženost Republike Srpska samo 8,1% smatra važnim problemom, dok ga aktuelna vlast stavlja u vrh prioriteta. Od ostalih problema vidno mjesto imaju loš obrazovni sistem (5,5%), nizak nivo kvaliteta zdravstvenih usluga (5,0%) i cenzura i politički pritisci na medije (4,1%).

Relativno visok procenat (53,9%) građana podržava proteste protiv stanja u društvu kao oblik vaninstitucionalne borbe, dok 29,9% ne podržava.

Kada su u pitanju integracije građani imaju prilično rezerve prema članstvu u EU i samo 32,7% podržava, dok 53,9% ne podržava ulazak u EU. Članstvu u NATO savezu se protivi izrazita većina građana (82,9%), sa relativno malim procentom onih koji nemaju stav po tom pitanju.

Kada je u pitanju mir i bezbjednost građani su podijeljenog povjerenja prema Vladi RS, s tim da 44,5% ima povjerenje u Vladu RS da će obezbjediti mir i bezbjednost, dok 41,9% nema povjerenja.

Zahtjev za promjene

Velika većina građana je za promjene (51,7%) i ne vidi kao budućnost RS stranku SNSD i Milorada Dodika, naspram 29,2% koji to vide. U ovom procentu se krije stvarna trenutna podrška SNSD, jer je pitanje postavljeno vrlo eksplicitno i ono govori o tome da veliki dio onih koji kasnije odbijaju da odgovore za koju će stranku glasati, u stvari je protiv SNSD.

Velika većina anketiranih je podržala mjeru Milorada Dodika o najnižoj plati u iznosu 1.050 KM (68%), iako je opšti utisak da je ne razumiju u dovoljnoj mjeri i više posmatraju kao populističku. Ipak to pokazuje da su građani orjentisani ka popravljanju standarda u bilo kom obliku, ali i da dijelom „nasjedaju“ na takve poteze vlasti koji su realno neprovodivi i već ih sama vlast revidira.

Na pitanje o povjerenju glasača u izborni proces većina (53,5%) kaže da izbore smatra načinom da se dese političke promjene, iako značajan procenat (26,8%) to ne smatra. Tehničke izmjene Izbornog zakona bi u značajnoj mjeri vratile povjerenje u kredibiltet izbornog procesa.

Ipak, velika većina od 83,4% se izjašnjava da će izaći na naredne lokalne izbore, dok je samo 4,4% neodlučnih. Analiza pitanja o razlozima onih koji ne žele da izađu na izbore pokazuje da je najčešći razlog apatija ili nevjerica da su promjene uopšte moguće (24,8%), potom nepovjerenje u pošten izborni proces (24,2%) i stav da su svi isti (19,3%). Takođe, 9,9% nema povjerenje ni u vlast ni u opoziciju, dok 4,3% demotiviše razjedinjena i loša opozicija.

Ukrupnjavanje političke scene

Rezultati stranaka za koje bi glasali građani pokazuje trend ukrupnjavanja političke scene (SNSD, SDS, Za pravdu u red i Narodni front), sa značajnim padom stranaka vladajuće koalicije sa SNSD i padom PDP, koji su svi ispod 1%.

Za SNSD se izjasnilo 23,9% građana, dok SDS ima podršku 13% građana, stranka Za pravdu i red Nebojše Vukanovića 8,3%, dok Narodni front kao nova stranka ima 3,3%.

Odnos vladajuće koalicije (SNSD, DNS, SP, US, DEMOS, NP Darko Banjac, SPS) i opozicija (SDS, Za pravdu i red, PDP, NF) je 27,2% naspram 25,4%, onih koji su se u istraživanju izjasnili za koju bi političku opciju glasali.

Obzirom da se o stranačkom opredeljenju nije izjasnilo 46%, tajna konačnih rezultata krije se u tom dijelu glasačkog tijela. Ali, imajući u vidu negativno opšte raspoloženje građana, kao i opredjeljenost za promjene, jasno je da to ne ide u prilog vladajućoj strukturi koja je do sada ubjedljivo dominirala na svim izborima u istočnom dijelu Republike Srpske.

Po pitanju medija ubjedljivo najjača televizija i portal je BN, a slijede RTRS i drugi manje uticajni mediji.

(Istokrs) Foto: BN