Odlazi mladost: Za deset godina 20.000 studenata manje

Amfiteatri na fakultetima u Republici Srpskoj postaju sve prazniji, a tome najbolje svjedoči podatak da su univerziteti za deset godina ostali bez 20.453 studenata. Nekim fakultetima prijeti gašenje.

U Republici Srpskoj maksimalan broj studenata upisan je između 2011. i 2013. godine. Drastičan pad upisa na javne univerzitete u Srpskoj desio se u periodu od 2013. do 2016. godine. Tada je za samo tri godine upisano 7.330 studenata manje. Otkako se upalio, crveni alarm u visokom obrazovanju nije prestao da zvoni.

U akademskoj 2012-2013. godini broj upisanih studenata iznosio je 44.720, dok je u akademskoj 2022-2023. godini na univerzitete u Srpskoj upisano 24.267 budućih akademskih građana, što je 20.453 studenata manje. Nadležni su nešto preduzeli tek 2019. godine. Tada je Vlada Srpske u Zakon o visokom obrazovanju uvela besplatno školovanje i smještaj u studentskim domovima za redovne studente.
Ni ove mjere nisu značajno popravile stanje.

“U zadnje dvije godine nema drastičnog pada. Ono što nije dobro što nema trenda rasta. Određeni fakulteti, ako gledamo Univerzitet u Istočnom Sarajevu i Banjaluci upisali su manje – više isti broj studenata kao prošle godine, statistika zadnje dvije godine. Na nekim fakultetima se značajno popravio broj upisanih studenata, recimo 60% na Pravnom fakultetu u Istočnom Sarajevu, na nekim fakultetima je stanje dosta kritično.”, kaže Željko Budimir, ministar za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje Republike Srpske.

U ovoj akademskoj godini na sve fakultete Univerziteta u Istočnom Sarajevu upisano je više od 1.133 brucoša.

Smanjen je broj studenata iz dva razloga zbog toga što veći broj studenata odlazi iz Republike Srpske to je prvi razlog, a drugi razlog je što sve veći broj srednjoškolaca odustaje od studiranja, mišljenja je Vladimir Vladičić, prorektor Univerziteta u Istočnom Sarajevu.

Manjak motivacije potiče i od činjenice da živimo u društvu u kome se vrednuje diploma, a ne znanje.

“Jedan osnovni problem koji treba da riješimo jeste kako se vrši zapošljavanje u državnim institucijama i državnim preduzećima, smatra Nebojša Đurić, profesor matematike na ETF-u Banjaluka. “Da li se tu gleda diploma, da li se gleda znanje ili nešto treće? Tek tada kada se
pristupi rješavanju tog problema država može da kaže da vodi računa o visokom obrazovanju”,naglašava Đurić.
Kriza na fakultetima, odraz je krize u kompletnom društvu.

“Studije su neodvojivo povezane sa svim aspektima života i na osnovu toga kada govorimo o visokom obrazovanju moramo govoriti o obrazovanju u cjelini, ali i životu u cjelini. Kada osjete svi da postoji perspektiva u BiH ta perspektiva će se naći kroz dodatni razvoj visokog
obrazovanja.”, ocjenjuje Enes Hašić, direktor Agencije za razvoj visokog obrazovanja BiH. U posljednjoj deceniji BiH je ostala bez 35.000 studenata. Trenutno radi 47 visokoškolskih ustanova. Nekima od njih prijeti gašenje. Sticanje zvanja, a ne znanja nije dobro za budućnost
društva, a ako se ovako nastavi ta budućnost neće biti svijetla.

(BN)