Izmjene krivičnog zakonika nisu po pravu i pravdi

Međunarodna zajednica ne odustaje od pritiska na vlasti u Republici Srpskoj da odustanu od vraćanja klevete u okvire Krivičnog zakona, jer je to zakonsko rješenje u suprotnosti sa EU Konvencijom o ljudskim pravima i dodatno će zakovati napredak BiH na EU putu, poručeno je na panelu `Pravo na pravdu`, koji su u Bijeljini organizovali  Evropska unija, Transparensi Internešnel BiH i Balkanska istraživačka mreža.

Republika Srpska 03.08.2023 | 16:47

Vraćanjem klevete u okvire Krivičnog zakona vlast u Republici Srpskoj guši osnovna ljudska prava, pravo na slobodu govora i mišljenja, a samim tim i pravo na objektivno, kritičko novinarstvo, istakli su predstavnici Odjela za vladavinu prava u EU. U državi koja je po indeksu percepcije korupcije jedna od tri najgore pozicionirane u Evropi, sada su problem svi koji kritikuju vlast i ukazuju na društvene anomalije.

Upravo su slobodni mediji i organizacije civilnog društva do sada podnijele i najveći broj prijava koje su kvalitetno obrađene od strane nadležnih tužilaštava za visoku korupciju, kaže Drino Galičić, pravni savjetnik u Odjelu za vladavinu prava u EU u BiH.

“Ako njima smanjimo prostor uticaćemo i na broj potencijalnih visokih predmeta korupcije koji su i te kako bitni za dokazivanje da je sitem bh. pravosuđa spreman da se uhvati u koštac sa tom pojavom. To direktno utiče i usporava provođenje ključnih prioriteta broj 11. i 12. iz Mišljenja EU o zahtjevu BiH za članstvo, a koje se tiču slobodne medija i slobode izražavanja.”, navodi Galičić.

Novinari koji izvještavaju kritički i objektivno često su targetirani od strane vladajućeg režima. Istovremeno, pravosuđe je pod političkom kontrolom, pa mediji, građani i predstavnici civilnog društva opravdano strahuju od potencijalnih zloupotreba koje mogu nastati vraćanjem klevete u krivični zakonik, ističe direktor Balkanske istraživačke mreže Denis Džidić.

“Ono što je ohrabrujuće da EU i Međunarodna zajednica ne odustaje od pritiska na vlasti u Republici Srpskoj  jasno stavljajući do znanja da je ovo korak unazad, da ovo nije nešto što je u skladu sa EU Konvencijom o ljudskim pravima i u tom kontekstu je važno da mediji i nevladine organizacije sistemski djeluju i udruženo kako bi se stvorio kontinuiran pritisak i sa lokalnog nivoa i sa aspekta međunarodne zajednice”, ističe Džidić.

Sve pravne analizu su pokazale da izmjene i dopune Krivičnog zakonika Republike Srpske kojima se kriminalizuje javna riječ najmanje počivaju na pravu i pravdi, konstatovao je izvršni direktor Helsinškog odbora za ljudska prava  Branko Todorović.

 “Činjenica da taj zakon nema podršku nikoga ozbiljnog, da nema podršku građana i da je taj zakon samo jedan pokazatelj na koji način funkcioniše skupštinska većina u Republici Srpskoj i na na koji način nažalost funkcionišu i institucije poput Ministartsva pravosuđa.”, naglašava Todorović.

Evropska unija, Transparensi BiH i Balkanska istraživačka mreža uz pomoć civilnog društva i medija nastoji napraviti sistemski pritisak da se ovakva zakonska rješenja uklone kako ne bi došlo do ućutkivanja kritičnih glasova na području Republike Srpske i BiH, istaknuto je na osmoj u nizu lokalnoj diskusiji `Pravo na pravdu`, čiji če zaključci biti predstavljeni u Banjaluci.

(BN)