Farme se gase, mlijeko presušuje, sela sve praznija

Na području opštine Srbac godišnje se proizvede i isporuči oko 800.000 litara tržnih viškova mlijeka, što je četiri puta manje nego prije 30 godina. Za  poslednjih sedam godina broj muznih krava u ovoj lokalnoj zajednici sa 1200 opao na svega 300 grla.

Republika Srpska 28.01.2022 | 17:30

Radi se o kravama koje su registrovane u komercijalnim gazdinstvima kako bi vlasnici mogli koristiti podsticaje za isporučeno mlijeko.

Ovi podaci su katastrofalni ako se zna da je srbačka opština izrazito agrarna, gdje gotovo 75 odsto stanovništva živi od poljoprivredne proizvodnje, upozoravaju  poljoprivredni stručnjaci. 

"Kada sam počeo raditi 1985. godine govedarske i svinjogojske farme su bile prepune, da bi se počele naglo prazniti i zatvarati, a narod počeo masovno napuštati selo i odlaziti u inostranstvo za poslom“, kaže diplomirani veterinar Radislav Milanković, vlasnik Veterinarske stanice "Milanković“ iz Srpca.

Primjera radi, Milanković kaže da je u Selu Srpcu bilo 105 krava, a danas ih ima svega pet grla. U Gornjoj Lepenici je bilo 150, a danas ima 20 krava.

U nekim selima ove opštine, u kojima je krava bila druga "dječija majka“ i značajan izvor prihoda za domaćinstvo, danas krava nema ni za slikanje. Od svih grana, još uvijek se donekle drži peradarska proizvodnja.

Ljubiša Majstorović iz Starog Martinca je bio godinama jedan od vodećih proizvodjača mlijeka u srbačkoj opštini. Držao je više od 50 krava muzara.

"Zbog niske otkupne cijene i sve većih troškova proizvodnje, odustao sam od isporuke mlijeka, a broj krava sveo samo za vlastite potrebe“, kaže Ljubiša i dodaje da je slična situacija i kod većine ostalih farmera.

A da se unapredjenju i razvoju poljoprivredne proizvodnje ne poklanja potrebna pažnja govori i podatak da je u Srpcu ukinuto čak i Odjeljenje za poljoprivredu, pa u opštinskoj upravi nisu u stanju da odgovore na naš upit o trenutnom stanju u ovoj oblasti i mjerama koje se preduzimaju, jer ustvari i ne znaju pravo stanje, niti se time neko ozbiljno bavi.

I budžetom opštine za  poljoprivredu se izdvajaju simbilična sredstva, a u prvom planu je obezbjedjenje sredstava uz pomoć resornog ministarstva, medjunarodnih domacija i učešćem zainteresovanih za  proširenje plasteničke proizvodnje povrća.

I ovaj program realizuje se,kako se tvrdi, uglavnom, prema stranačkoj pripadnosti. Otuda nije čudo da podobni dobijaju i po tri plastenika, koji im služe za druge svrhe, pa i kao garaže, tvrde poljoprivrednici koji nisu bili u prilici da konkurišu za plastenik.

Problemi u poljoprivredi su sve izraženiji, naročito naglim povećanjem cijena repromaterijala i odlaskom radne snage. Mladi napuštaju sela za boljim životom, a domaćinstva, uglavnom, ostaju na plećima starih ljudi.

Nema sela bez pustih kuća i zaraslih njiva, igrališta su bez djece i omladine…

Kada su u pitanju robni proizvodjači, njih je sve manje zbog nedovoljne podrške države, nesigurnog tržišta i enormnog povećanja cijena repromaterijala.

Zabrinjavajuće je to što u ovom dijelu Lijevča polja i  srbačko-nožičke ravni ima samo 23 registrovana komercijalna poljoprivredna gazdinstva  koji ispunjavaju uslove za korišćenje podsticajnih sredstava za proizvodnju mlijeka i drugih proizvoda obuhvaćenih pravilnikom resornog ministarstva.

- Nepovoljni vremenski uslovi prošle godine  umanjili su prinose kukuruza, čija je cijena  za samo dva  poslednja mjeseca gotovo udvostručena, kao i umjetnih djubriva, zaštitna sredstva i stočna hrana – tvrde srbački poljoprivrednici, koji su izgubili svaku nadu da će stanje u ovoj godini bez pomoći države biti povoljnije.

(BN/S.K. Foto: S. K.)