Srećna Nova 5781. jevrejska godina!

Članovima jevrejskih opština u Banjaluci i Doboju, jevrejskim zajednicama u Republici Srpskoj odnosno Bosni i Hercegovini, u Srbiji, kao i našim gledaocima jevrejske vjere širom svijeta, srećnu Novu 5781. (tašpa) godinu, tradicionalnom čestitkom Šana tova u metuka, želi BN televizija.

Vijesti 18.09.2020 | 14:56

U čestitci se navode želje da se jesenji praznici mjeseca tišrija provedu u porodičnom spokoju i dobrom raspoloženju, pridržavajući se svih COVID-19 restriktivnih mjera, a da naredna godina bude godina dobrog zdravlja iprosperiteta.

Jevrejska Nova godina, Roš ha-Šana (Rosh Ha'Shana), se obilježava na šesti dan stvaranja svijeta. Proslavlja se dva dana a njom počinje 10-dnevna molitva, pokora i pokajanje koje svoj vrhunac dosežu Jom kipurom (Yom Kippur), praznikom nad praznicima. Kako su Jevreji u praskozorju svoje istorije bili i pustinjski nomadski narod, dani se računaju od zalaska sunca do večeri narednog dana, tako da i praznovanje počinje večernjom molitvom u sinagogi, nastavljajući se svečanim objedom i blagoslovima u domovima.

Roš ha-Šana je i sudnji dan kada se ljudima sagledava učinjeno tokomprethodne i određivanje sudbine za narednu godinu, kojom će biti i presuđeno ko će živjeti a ko umrijeti tokom nje. Кako postoje tri knjige u koje Gospod upisuje sudbine ljudi, tako se sazdao pozdrav Le-šana tova tikatevu (budite upisanu u dobru knjigu, knjigu života). Još je u Talmudu ovaj praznik opisan kao praznik stvaranja svijeta, kada se duvajući u šofar (shofar)- ovnov rog, vapajnim zvukom prodorno pozivalo na pokajanje.

Za razliku od mnogih naroda, kod Jevreja je Nova godina ozbiljan praznik, poziva na prisjećanje, pokajanje i jedinstvo naroda. Običaj je da se izlazinarijeku, jezero ili more u koju se bacaju mrve hljeba (tašlih/tashlih), simbolično izražavajući odbacivanje grijeha. Za prazničnu, porodičnu, večeru se, između mnogih jela, služe i glava ribe, koja označava početak godine i želju da se bude pri glavi a ne na repu i kriške jabuka koje se umaču u med ne bi li godina bila slatka.

Ove godine Nova godina kalendarski pada na Šabat, koji prema vjerskim propisima ima prvenstvo nad njom, tako da će se praktično dva neradna dana svesti na samo jedan.

Jevrejska populaciona tendencija je ambivalentna. Dok u rasijanju broj kontinuirano opada, kako uslijed niskog prirodnog priraštaja, tako i poradi asimilacije, uprapostojbini/matici -Državi Izrael, postojano raste. Od sveukupne procjene od 14.6 miliona Jevreja na svim kontinentima, 6.8 živi u jevrejskoj državi.

U Izraelu Jevreji čine 74 % ukupnog stanovništva, pri čemu su prisutni i migracija i emigracija. Potpuno je izvjesno da će u narednim godinama više od polovine Jevreja živjeti u Izraelu. Najbrojnije jevrejske zajednice poslije Izraela su: SAD sa 5.7 miliona, potom: Francuska, Kanada, Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Sjeverne Irske, Argentina, Rusija, Njemačka i Australija.

Stvarnost današnjice nas upućuje u paralelno djelovanje autentičnihjevrejskih opština sa zajednicama Izraelaca u mnogim važnijim svjetskim urbanim centrima. Kako za BN prenosi Aleksandar Nikolić, počasni konzul Republike Srbije u Izraelu, usljed pogoršanja pandemijske statistike danas su u 14 časova stupile na snagu izolacione mjere koje će trajati najmanje dvije sedmice, a tokom kojih je kretanje dozvoljeno u radijusu od 1 km od mjesta registrovanog prebivališta.

Kretanje do radnog mjesta i natrag dozvoljeno je samo nosiocima potvrda o neophodnosti posla i njegovog obavljanja u pogonima, odnosno kancelarijama preduzeća. Tako će i praznovanje nadolazećih tišrei praznika porodično biti ograničeno na nuklearne jedinice.

Konsekventno će prekjučerašnje svrstavanje Srbije na "zelenu listu" od strane izraelskog Ministarstva zdravlja i juče najavljeno obnavljanje direktnih Israir-ovih letova između "Ben-Guriona" i „Nikole Tesle" tokom perioda izolacije služiti uglavnom putnike iz pravca Tel-Aviva.    

(BN)