Šta je preče: Zdravlje ljudi ili opstanak privrede

Koliko je moguće u epidemiji virusa korona zaustaviti propast privrede u Republici Srpskoj i istovremeno sačuvati zdravlje građana – pitanje je na koje smo odgovore potražili od predstavnika vlasti, privrednika, opozicije i građana.

Republika Srpska 30.07.2020 | 20:00

Republika Srpska je pred dilemom, šta je preče: zdravlje ljudi ili opstanak privrede?
Što se tiče zdravlja, uz obavezno nošenje maski u zatvorenom prostoru, fizičku distancu, ličnu higijenu i zabranu okupljanja za više od 50 osoba, na snazi su samo preporučene mjere. Tako će biti i u narednom periodu, poručuje ministar zdravlja Republike Srpske.

„Ono što treba da se zna, kad god na neki način relaksiramo mjere u zajednici, moraćemo ih pooštriti prema pojedincu, odnosno obrnuto, ako pooštrimo prema zajednici, onda ćemo ih relaksirati prema pojedincu. Bilo koja druga relaksacija mjera u ovakvoj situaciji, znači da moramo pooštriti mjere prema pojedincu. Kao zajednica tu smo da izaberemo“, kaže ministar zdravstva Alen Šeranić.

Određene lokalne zajednice u Srpskoj su pooštrile su mjere. Tako npr. u Foči je na snazi upozorenje ugostiteljima, da će, ukoliko naruše preporučeno radno vrijeme objekata, dobiti zabranu rada od mjesec dana. Banjaluka, kao najveći grad u Srpskoj, za sada bez rigoroznijih mjera.

„Bez nekog drastičnog pogoršanja, nekih novih mjera, drastičnih ili radikalnih u Gradu Banjaluci neće biti“, poručuje prvi čovjek Grada Banjaluka Igor Radojičić.

Iz svih lokalnih zajednica u Srpskoj stižu apeli građanima da poštuju mjere. U suprotnom, privredni subjekti u tim mjestima naći će se na udaru inspekcija. Novi prestanak rada, sada bi bio poguban za sve privrednike. 

„Uz poštovanje svih mjera zaštite morali bi smo stvoriti uslove da nesmetano radi privreda, odnosno onaj dio privrede koji bi bio omogućen da radi. Jer i nakon cijele ove situacije, kada korona prođe, kada jednom stvarno bude iza nas, moramo stvoriti uslove da zadržimo preduzeća, kako bi radnici u Republici Srpskoj i dalje imali gdje da rade“, ističe portparol Privredne komore RS Vladimir Blagojević.

Da li upravo ekonomske posljedice, koje se u Srpskoj još sabiraju, a koje slijede i u narednim mjesecima, sprječavaju nadležne da pooštre mjere? Da li smo svjesno prešli u tzv. „Švedski model“ kada je u pitanju zaštita od virusa, da bi zaštitili privredu? Da li je privreda ispred ljudskih života? 

Dok su odgovorni u dilemi da li pooštriti ili ublažiti mjere, građani jasni:

„Ja mislim da se oni boje ako propadne komplet privreda da nemaju para, ne znaju šta će. Zbog toga. Sumnjam da se plaše naroda. Neće narod ništa.“

„Da se ne uvode te rigorozne mjere, a da se mi pridržavamo koliko toliko toga.“

I dok se privreda grčevito bori za opstanak koji je i te kako neizvjestan, stižu nove zabrinjavajuće informacije. Pojedinim privrednicima još uvijek nije isplaćena pomoć od strane Vlade RS za mart i april, tokom kojih nisu radili zbog virusa korona. Nisu isplaćene ni one za maj. 

To nam je potvrđeno i iz izvora bliskih Vladi RS. Rečeno nam je da se radi o određenom broju spornih i nepotpunih prijava i da se one obrađuju. Takođe, problem postoji i kod zahtjeva za privrednike koji su radili u manjem obimu, jer određene firme koje su se prijavile za pomoć, nisu imale smanjen obim proizvodnje koji je bio neophodan. 
Iz opozicije ovakva objašnjenja nazivaju samo tehničkim problemima i sumnjaju da novca uopšte ima.

„Ali je prosto nevjerovatno da smo mi praktično već u 1. avgustu, a da oni nisu uspjeli to riješiti. Odgovor može biti samo jedan, a to je da bez obzira na njihove tvrdnje, mi smo sigurni da novca nema i da zbog toga nisu ispunili svoje obaveze. Jer kako su ispunili jedan dio obaveza, ispunili bi i drugi dio da su imali novca, ali očito da novca nema, bez obzira šta oni rekli“, kaže poslanik SDS-a u NS RS Davor Šešić.

Da li novca ima i zbog čega se kasni sa isplatama, pitali smo i u Ministarstvu finansija RS. Odgovore nismo dobili.

(BN)