Kako provjeriti lažne diplome?

Poslanici u Narodnoj skupštini Republike Srpske pokrenuli su pitanje validnosti diploma u javnom sektoru u Srpskoj.  Upućeni su pozivi institucijama da se dostave podaci o stručnoj spremi zaposlenih. Iz Vlade nema konkretnih odgovora.

Republika Srpska 04.02.2019 | 19:53 Poslanici opozicije na prvom redovnom zasjedanju novog saziva Narodne skupštine, pokrenuli su, između ostalog, pitanje stručnosti i validnosti diploma zaposlenih u javnom sektoru u Republici Srpskoj. Narodni poslanik Nebojša Vukanović  zatražio je od Ministarstva prosvjete i kulture da provjeri validnost diploma ministara u Vladi Srpske. Vukanović kaže da u Republici Srpskoj vlada prava poplava privatnih škola i fakulteta, gdje se stiču ili lažiraju diplome iz svih oblasti. To nije zaobišlo ni obrazovne institucije.

„Ako želite uništiti neku naciju, prvo morate uništiti obrazovanje. Vi ste tek došli i na Vama nije odgovornost, ali se nadam da razmišljate da izvršite reviziju rada svih privatnih obrazovnih ustanova, i srednjoškolskih i visokoškolskih. Vrlo je bitno da se u Republici Srpskoj donese samo jedan standard i da se kaže ne može u javnom sektoru raditi ljudi sa privatnim diplomama, dok ima onih koji su konkurisali sa diplomama javnih fakulteta“, kaže poslanik u Klubu SDS-a Nebojša Vukanović.

Poslanik PDP-a Jelena Trivić zatražila je da joj se dostave podaci o diplomama i stručnoj spremi svih zaposlenih u javnom sektoru u Srpskoj, počevši od Vlade Srpske, zatim Narodne skupštine te kabineta predsjednika. Trivićeva je tražila i da joj se dostavi odgovor kada je i u kojoj ustanovi svaka od diploma stečena.

Da bi se spriječile malverzacije, neophodna je kontrola nad obrazovnim ustanovama koje izdaju diplome, smatraju iz NVO. Još je neophodno provjeriti da li su zvanja kandidata uopšte validna i da li su ih stekli na pravi način. Međutim, najveći problem za obrazovanje u BiH jeste što su upravo ove ustanove potpuno legalne.

„Riječ je o legalnim ustanovama koje imaju dozvolu za rad, a koje omogućavaju da se uz dodatan novac, zvanje stekne mnogo prije i bez ikakvih obaveza. Evo, recimo, diplome srednje škole za 17 dana. Imali smo brojne primjere i na visokoškolskim ustanovama, gdje su osobe završavale fakultete u roku od nekoliko mjeseci ili godinu dana“, objašnjava Ivana Korajlić iz „Transparensi Internešnela“.

U ovom trenutku izvršiti ovakvu reviziju bio bi Sizifov posao, jer ne postoje pravi podaci koliko je zaposlenih u javnom sektoru, poručuju iz „Transparensija“. Kažu i da trenutno ne postoji ustanova koja posjeduje kapacitete za cjelokupnu analizu. Na ove kritike nema konkretne reakcije iz Vlade Srpske. Dobili smo komentar da se po ovom pitanju čeka zvaničan stav.

Iz PDP-a ističu da je problem lažnih diploma prisutan u cijeloj Republici Srpskoj i da se tiče svih građana, jer u mnogim ustanovama rade ljudi koji su zvanje stekli na nelegalan način.

„Upravo zbog ljudi koji su na pošten, legalan i legitiman način sticali svoju diplome, a sada gledaju one za koje znaju da ili nemaju diplomu ili imaju falsifikovanu diplomu kako imaju ista prava kao oni ili čak viša, ili čak su im šefovi, ili nadređeni ili obavljaju najviše državne funkcije - zbog njih pokrećem jednu ovakvu inicijativu“, kaže Jelena Trivić, poslanik PDP-a u NS Republike Srpske.

Na dva javna univerziteta u Republici Srpskoj, u Banjaluci i u Istočnom Sarajevu postoje 34 fakulteta, dok privatnih fakulteta i visokih škola trenutno ima više od 15. Posljednjih godina primjetan je pad broja studenata koji se upisuju na državne univerzitete. Nakon prvog upisnog roka u akademskoj 2018/19 na Univerzitetu u Istočnom Sarajevu ostalo je upražnjeno više od polovine planiranih mjesta za brucoše. Na pojedine smjerove nije upisan niti jedan student. Na banjalučkom Univerzitetu u ovoj godini upisana su 2.274 studenta, što je za oko 500 studenata manje nego u prethodnoj godini.



BN TV