Dug građana tri milijarde maraka

Bankarski sektor u Republici Srpskoj u prvih šest mjeseci ove godine ostvario je neto dobit u iznosu od 51 milion KM.  U izvještaju Agencije za bankarstvo RS navodi se da je ovim neto dobit za 16 odsto manja u odnosu na uporedni period iz 2017. godine, kada je iznosila 63,5 miliona KM.

Republika Srpska 01.10.2018 | 08:31 Istovremeno, ukupna aktiva banaka iznosila je 8,8 milijardi KM, što je za 8% više u odnosu na stanje 31. decembra 2017. godine.

Pet milijardi KM ukupni je iznos bruto kredita koji su činili 61% bruto bilansne aktive sa stopom rasta od 3% u odnosu na kraj 2017.

Učešće nekvalitetnih kredita u ukupnim kreditima bilo je 10,19%, i to je za 0,88 procentnih poena manje u odnosu na kraj 2017. godine. Depoziti kao osnovni izvor finansiranja poslovanja banaka, s učešćem u strukturi pasive bilansa banaka od 77%, iznose šest milijardi KM, a imali su stopu rasta od 12%. Akcionarski kapital bio je 633,2 miliona i nepromijenjen je u odnosu na kraj 2017. godine. Ulaganja u hartije od vrijednosti iznose 871,6 miliona KM, što čini 11% ukupne aktive i u odnosu na kraj 2017. ostvaren je rast od 254,7 miliona KM ili 41%, a većim dijelom se odnose na obveznice i trezorske zapise RS.

Građani RS na kraju juna bili su zaduženi 2.631 KM po stanovniku, što je za 108 KM više nego na kraju prethodne godine, kada je zaduženost iznosila 2.523 KM.

Prema podacima Agencije za bankarstvo RS, ukupna zaduženost građana RS nešto je veća od tri milijarde KM.

Krediti građana na kraju prve polovine ove godine iznosili su skoro tri milijarde KM (2.903.300.000 KM), i oni su veći za četiri odsto nego na kraju prethodne godine (2.795.600.000 KM).

U izvještaju se navodi da dominiraju dugoročni krediti sa 88 odsto, dok kratkoročnih ima 12 odsto.

"Prema namjenskoj strukturi kredita za opštu potrošnju, najveće učešće imaju nenamjenski gotovinski krediti, koji čine 88 odsto ukupnih kredita za opštu potrošnju, odnosno 64 odsto od ukupnih kredita građana", kaže se u izvještaju i dodaje da su ovi krediti imali stopu rasta od 5%.

Krediti za stambene potrebe iznosili su 623,7 miliona KM ili 21% ukupnih kredita građanima sa stopom rasta od 4% u odnosu na stanje na kraju 2017. godine.

Krediti građanima po karticama i prekoračenja po računima ukupno iznose 165,7 miliona KM s učešćem od 8%, a na kraju prethodne godine iznosili su 166,3 miliona KM s učešćem od 8%.

Ostale namjene kredita opšte potrošnje (kupovina robe široke potrošnje, kupovina automobila, kupovina hartija od vrijednosti, lombardni krediti) iznose 53,5 miliona KM ili 3% ukupnih kredita za opštu potrošnju sa stopom pada od 10% (sa 31.12.2017. godine 59,5 miliona KM ili 3% ukupnih kredita za opštu potrošnju).

Ostali krediti za opštu potrošnju koji nemaju određenu namjenu iznose 42,3 miliona KM ili 2% učešća u ukupnim kreditima za opštu potrošnju, sa stopom rasta od 38% u odnosu na kraj prethodne godine (30,6 miliona KM).

Nastavljen je trend rasta ukupne štednje građana, uključujući i tekuće račune, a zaključno sa 30. junom ove godine iznosila je 3.024.000.000 KM i za 4% je veća u odnosu na kraj prošle godine (2.908.600.000 KM).

U poređenju s krajem 2008, kada je iznosila 773 miliona KM, štednja građana porasla je gotovo četiri puta, a 75 odsto od ukupne štednje građana čini oročena štednja.

"Rast štednje, kao i povoljnija ročna struktura štednje, odnosno znatno veće učešće oročene štednje u ukupnoj štednji, rezultat je povjerenja građana u banke. Tome svakako doprinosi nadzor banaka i osiguranje depozita koji u osnovi imaju za cilj stabilan bankarski sektor i zaštitu deponenata", navodi se u izvještaju. Marko Đogo, ekonomski analitičar, rekao je da krediti rastu kako rastu privreda i stanovništvo, međutim mi imamo negativne demografske pokazatelje.

"Banke imaju dvije glavne grupe klijenata, privredu i stanovništvo, koji su kod nas i dominanti", rekao je Đogo i istakao da povećana štednja ne znači da je poraslo i povjerenje bankama, te da je to povjerenje bilo veće 2008. godine prije krize.

"Imali smo posljedice koje se ogledaju u načinu na koji je rekonstruisan bankarski sektor i struktura depozita. Privreda bi trebalo da bude osnovni klijent bankama", rekao je Đogo.

Bankarski sektor u Republici Srpskoj čini osam banaka s ukupno 2.938 radnika, koje su poslovale preko mreže od 290 organizacionih dijelova.

Najvećih pet banaka u RS po neto aktivi (u 000 КМ)

1. Nova banka a.d. Banjaluka 2.028.004

2. UniCredit Bank a.d. Banjaluka 1.717.278

3. NLB banka a.d. Banjaluka 1.363.552

4. Sberbank a.d. Banjaluka 857.781

5. Addiko bank a.d. Banjaluka 738.777

Izvor: Nezavisne