Raste zaduženost građana Srpske

Prema podacima Agencije za bankarstvo Republike Srpske zaduženost stanovnika Republike Srpske ide uzlaznom putanjom pa je tako svaki građanin na kraju prošle godine bio dužan 2. 350 KM. Ukupan dug iznosio je čak 2 milijarde i 750 miliona maraka i po prvi put imamo veći iznos duga od štednje građana u bankama.

Republika Srpska 28.05.2017 | 19:30 Građani najviše posežu za stambenim i nenamjenskim kreditima, ali je postala redovna praksa i stalnog minusa putem kreditnih kartica. Ekonomisti upozoravaju da smo postali robovi potrošačkog društva sa veoma niskim primanjima, pa se zapetljavamo u nagomilanim finansijskim obavezama.



''Mi svi polazimo od toga koliki su nam prihodi, ali ne gledamo način upravljanja našim troškovima. Zato nije čudo što danas imamo dosta nekretnina visoke vrijednosti na našim prostorima, što svaki građanin nosi skupocjene telefone, priuštimo visoku tehnologiju, a ne vidimo njihovu cijenu i način zaduživanja'', ističe ekonomista Srđan Lalić.

Često su građani prinuđeni da traže i pravnu pomoć da bi što bezbolnije izašli iz sudskih sporova sa bankama.

Pojedini su čak i upadali u bankarske zamke iako su uspjevali da izmiruju svoje obaveze.

''Dug nije bio veliki jer je bila u pitanju jedan rata, nekih 150 maraka ali zbog kamate i sudskih troškova taj dug je narastao na 860 maraka.  Klijent je bio oštećen sa iznosom većim od 600 maraka'', kažu u Službi za besplatno savjetovanje.

Istovremeno, porast dugovanja BiH, ali i Republike Srpske sve se više reflektuje i na budžete pa time i platežnu moć svakog građanina.

Ekonomista Slaviša Raković ističe da što više raste taj dug, to je manja sposobnost budžeta da izvrši svoje obaveze. 

''S druge strane imamo obaveze stanovništva koje su prvi put veće od depozita, odnosno dug stanovništva je veći od štednje stanovništva i to direktno utiče na kvalitet života stanovništva''.

Natezanje između klijenata i banaka je sve veće. Kako prolongirati ratu kredita, kako podići novi kredit da bi zatvorili neka stara dugovanja.



Eventualni spas za prezadužene građane bi bilo donošenje Zakona o ličnom bankrotu, ali sa ovako niskim primanjima teško da je i to izvodljivo.

''Recimo da vam oproste dio, pogotovo zatezne kamate, da vam prepolove ratu kredita, što je opet teško jer gledajući u kakvoj su situaciji građani da bi to postalo kao masovna pojava, jer krediti koje građani uzimaju i nisu povoljni'', kaže ekonomista Slaviša Raković. 

Dodatni problem su hipotekarni krediti.

''Recimo ako vas neko izbaci iz vašeg stana koji vam je jedini, država bi morala da vam obezbijedi nužni smještaj, međutim u našem društvu su i to stvari koje su zanemarene''.

Međutim, mali broj ljudi se usuđuje da uđe u neki biznis da bi lakše servisirali svoje obaveze.

''Preporuka je da se baziramo na mikro i mala preduzetništva, jer kao što se kaže, mali biznis -  mali rizik, a s druge strane, sasvim dovoljna korist da se može živjeti i unaprijediti kvalitet života'', ističe ekonomista Srđan Lalić.

Za sada imamo sve veću kreditnu zaduženost, situaciju koja će naići na političku refleksiju tek kada taj problem poprimi neželjene efekte kao što je bio problem prevare žiranata ili kreditima u švajcarskom franku,, upozoravaju ekonomisti.



BN televizija