Ostale trajne posljedice

Svešteniku Jeremiji i njegovom sinu Aleksandru ostale su trajne posljedice od prebijanja. Aleksandar je stoodstotni invalid kojem je stalno potrebna tuđa njega i pomoć.

Republika Srpska 01.04.2017 | 09:52 BiH je do sada najveći novčani iznos za materijalnu i nematerijalnu odštetu platila porodici pravoslavnog sveštenika Jeremije Starovlaha, kojeg su, zajedno sa sinom vjeroučiteljem Aleksandrom, na današnji dan prije 13 godina brutalno pretukli u njihovom domu na Palama pripadnici NATO-a i tadašnjeg SFOR-a.

Pravni zastupnik porodice Starovlah Miljkan Pucar izjavio je Novinskoj agenciji Republike Srpske – SRNA da je pozitivno po Starovlahe okončan postupak pred Sudom BiH koji se odnosio na naknadu materijalne i nematerijalne štete članovima porodice Starovlah koji su trajno onesposobljeni za rad.

Pucar ističe da je manje važna materijalna i nematerijalna odšteta u odnosu na činjenicu da porodica Starovlah neće nikada saznati zbog čega su Jeremija i Aleksandar pretučeni i ko je to naredio.

On je naveo da je Evropski sud za ljudska prava u Strazburu odbio zahtjev porodice Starovlah da joj BiH plati štetu zato što nikada neće saznati ko je naredio i ko je izvršio krivično djelo napada na njih.

"Tražili smo da porodici Starovlah bude isplaćena nematerijalna odšteta, jer nikada nisu saznali ko je izvršio zločin, niti imaju mogućnost da to saznaju. Neko je snagama NATO-a i SFOR-a u BiH dao imunitet zbog čega oni nikad neće saznati ko je izvršio zločin nad njima", naglasio je Pucar, pojasnivši da je apelacija Sudu u Strazburu poslata prošle godine nakon što ju je odbio Ustavni sud BiH, čime su bile iscrpljene sve pravne radnje u BiH.

Pucar podsjeća da je nakon napada na Starovlahe bio upućen dopis zemljama čije su jedinice bile na zvaničnom sajtu NATO-a da bi protiv njih bili pokrenuti postupci zbog toga što je učinjeno.

"Neke od tih zemalja negirale su da su njihove jedinice u tome učestvovale iako je to nesporno. Na video snimcima tačno se vide oznake na vojnicima na osnovu kojih se može utvrditi iz koje su jedinice", tvrdi Pucar i dodaje da su sve zemlje odgovorile da njihovi vojnici imaju imunitet i da protiv njih neće biti vođen postupak.

Pucar navodi da je pitanje zašto su Starovlasi pretučeni ako su pripadnici međunarodnih snaga mjesec i nešto dana prije toga sve snimili kamerama.

"Pitanje je i zašto su dali lažnu informaciju da su Starovlasi povrede zadobili od eksplozivne naprave, a neosporno je tokom postupka utvrđeno da su pretučeni tvrdim predmetima kao što su bejzbol palice, čizme itd. Na snimcima se vidi da vojnici u svojim rancima imaju bejzbol palice", naglašava Pucar.

U noći između 31. marta i 1. aprila 2004. godine, u vrijeme vaskršnjeg posta, pripadnici međunarodnih snaga u BiH izveli su klasičnu desantnu akciju na Pale i upali u svešteničke stanove, parohijski dom u kojima su se oni nalazili, Hram Uspenja presvete Bogorodice, a sve pod izgovorom da traže ratne zločince – konkretno prvog predsjednika Republike Srpske Radovana Karadžića.

Helikopteri sa vojnicima spustili su se na obližnji fudbalski stadion, a u krugu od 100 metara od Parohijskog doma bilo je zabranjeno svako kretanje civilima, od kojih su neki dobili udarce od pripadnika NATO-a i SFOR-a.

Vojnici SFOR-a su eksplozivom raznijeli vrata parohijskog doma, a potom i vrata dva stana koja su se nalazila iznad parohijskog doma, a u kojima su živjeli sveštenici Starovlah i Miomir Zekić sa svojom porodicama.

Neposredno po upadu u stan Starovlaha, vojnici su Jeremijinu suprugu Vitorku zatvorili u jednu sobu, a njega i sina Aleksandra počeli brutalno tući.

Aleksandar, koji se oporavljao od operacije žuči, od siline udaraca pao je u komu.

Vojnici SFOR-a upali su i u stan sveštenika Zekića koji se nalazio pored stana Starovlaha.

Nakon jednočasovnog iživljavanja, pripadnici multinacionalnih snaga su teško povrijeđene Starovlahe helikopterom prebacili u bolnicu u Tuzlu.



Polumrtva tijela samo su unijeli u bolnicu, spustili ih na pod hodnika, nakon čega su napustili ovu zdravstvenu ustanovu.

Medicinsko osoblje, sve do telefonskog poziva Vitorke, nije znalo o kakvim je pacijentima riječ i ko su oni uopšte.

Iako su pripadnici multinacionalnih snaga tvrdili da su Starovlasi povrede dobili od detonacije eksplozije dinamita, medicinskim nalazima utvrđeno je da su brutalno isprebijani.

Jeremija je zadobio povrede glave, grudnog koša, rebara i kičmene kosti i hitno je operisan, kao i Aleksandar koji je tek nakon neizvjesnog i upornog liječenja izašao iz komatoznog stanja.

Više visokostručnih medicinskih ekipa iz Tuzle, Banjaluke, Vojno-medicinske akademije /VMA/ u Beogradu pregledalo je dvojicu nastradalih i nisu ništa pronašle što bi upućivalo na povrede zadobijene detonacijom ili puščanim zrnima. Svi su saglasni da su povrede nastale jakim udarcima tupim predmetima.

Starovlasi su iz Tuzlanske bolnice gdje su im spašeni životi i pružena maksimalna medicinska pomoć, prebačeni na VMA u Beogradu gdje je nastavljeno njihovo liječenje.

I Istražna komisija o događajima na Palama čiji je Izveštaj usvojio i Predstavnički dom Parlamentarne skupštine BiH, potvrdila je da su Starovlasi povrijeđeni "dejstvom tupog predmeta, teškog i zamahnutog mehaničkog oruđa i dijelovima tijela."

U izvještaju se kao nesporno navodi da su vojnici, nakon akcije, teško povrijeđene Starovlahe ostavili u hodniku Tuzlanske bolnice kao N.N. lica, a da su ljekari odmah konstatovali teške povrede glave, vratnog pršljena i slomljene nadlaktice kod Jeremije, kao i prelom svih kostiju lica i rane na grudnom košu kod njegovog sina Aleksandra.

Neposredno nakon akcije, NATO je na svojoj internet stranici saopštio da je u akciji učestvovala mješovita jedinica oformljena od vojnika iz Italije, Slovenije, Velike Britanije, SAD, Rumunije, Mađarske i Austrije.

Zemlje članice NATO-a, čiji su vojnici bili u sastavu SFOR-a i za koje se vjeruje da su učestvovale u akciji, uglavnom su se oglušile o zahtjeve Okružnog tužilaštva iz Istočnog Sarajeva o utvrđivanju krivične odgovornosti njihovih državljana, osim Italije.

Neke od njih, poput Velike Britanije i Slovenije, tražile su da im prvo budu dostavljena imena njihovih vojnika, jer bez toga, navodno, ne mogu da pokrenu istragu.

Svešteniku Jeremiji i njegovom sinu Aleksandru ostale su trajne posljedice od prebijanja. Aleksandar je stoodstotni invalid kojem je stalno potrebna tuđa njega i pomoć.

Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik je 1. aprila 2009. godine kao tadašnji predsjednik Vlade donio odluku da se vjeroučitelju Aleksandru Starovlahu dodijeli izuzetna penzija sa željom da mu se olakša život i da mu bude obezbijeđena neophodna rehabilitacija.

Starovlasi žive u Beogradu.

(Srna)