Najmoćnija sila svijeta 'u minusu' 19 biliona $

Ako se Saudijci najednom riješe velikog iznosa američkih obveznica to bi znatno moglo da smanji njihovu vrijednost i da potencijalno destabilizuje globalni finansijski sistem. Navodno je takva prijetnja već bila upućena SAD-u tokom aprila.

Svijet 19.05.2016 | 14:13

Sjedinjene Američke države još uvijek su prva ekonomska sila svijeta, ukoliko se Evropska unija ne gleda kao jedan entitet. Prošle godine, ukupni američki BDP dostigao je istorijski rekord od 17 biliona i 419 milijardi dolara, što je za preko 7 biliona više od druge zemlje na listi, Kine. Ipak, i pored obog ekonomskog rekorda, ne može se reći da je sve sjajno s druge strane Atlantika. Naime, ukupni nacionalni dug Amerike iznosi 19,1 bilion dolara, što je gotovo 109 odsto godišnjeg BDP-a.

Amerika, s druge strane, ima tu sreću da je većina povjerilaca unutar granica države - čak 67,5 odsto enormnog duga drže američka fizička i pravna osobe, poput državnih i lokalnih vlasti, penzionih fondova, zajedničkih fondova i Federalnih rezervi.

Ostalih 32,5 odsto je pak u vlasništvu međunarodnih subjekata, na prvom mjestu drugih država. Prva među njima je Kina, koja drži nimalo zanemarivih 6,9 odsto američkog duga ili gotovo 1,3 biliona dolara. Na drugom mjestu je Japan koji drži 1,13biliona, dok su daleko na trećem mjestu Kajmanska ostrva s 265milijardi dolara.

Mala karipska državica s populacijom od 60.000 ljudi očito je popularni poreski raj za američke dolare. Kajmanska ostrva, naime, ne oporezuju kompanije, što multinacionalnim firmama omogućava da tamo čuvaju ogromne svote novaca.

Ono što je najzanimljivije kod svih ovih brojki je iznos američkog duga koji u svojim rukama drži Saudijska Arabija. Na temelju Akta o slobodi informacija Blumberg se "dočepao" i tog podatka i objavio da da Saudijci drže nemalih 116,8 milijardi dolara američkog duga, što ih čini 13. najvećim "povjeriocem" SAD-a.

Američko ministarstvo finansija je podatke o iznosu duga koji drže Saudijci držalo tajnim još od 1970. godine, budući da su te brojke spajali s dugovanjima drugim državama izvoznicamanafte, poput Irana i Venecuele. Ta praksa čuvanja tajne se završila u ponedjeljak, što je objašnjeno željom da se javnosti pruže "detaljniji i transparentniji" podaci.

Moguće je da Saudijska Arabija posjeduje i veći dio američkog duga nego što je to otkriveno u ponedjeljak, piše CNN. Centralna banka ove države u martu je objavila da ima 587 milijardi u stranim rezrevama, a budući da se većina tih rezervi obično drži u američkim obveznicama, brojka od "tek" 116.8 milijardi dolara američkog duga u saudijskom vlasništvu zvuči premalo. To bi moglo da se objasni ako Saudijska Arabija deo američkih obveznica drži preko računa u drugim državama, što je praksa koju koriste Kinezi.

Takođe, ne treba zaboraviti probleme u kojima se zbog pada cijena nafte našla Saudijska Arabija - od 2014. godine Saudijci su potrošili gotovo 130 milijardi dolara svojih spoljnih rezervi, a veliki deo toga je sigurno bio i američki dug.

Zašto je sve ovo bitno? U vidu nedavnih tenzija između SAD-a i Saudijske Arabije - pogotovo pitanja objave izvještaja nezavisne Komisije o napadima 11. septembra a koji navodno impliciraju upletenost članova saudijske vlade u napad - iznos američkog duga koji drži ta država pretvara se u potencijalno oružje.

Naime, ako se Saudijci najednom riješe velikog iznosa američkih obveznica to bi znatno moglo da smanji njihovu vrijednost i da potencijalno destabilizuje globalni finansijski sistem. Navodno je takva prijetnja već bila upućena SAD-u tokom aprila, u slučaju da američki Kongres donese zakon po kojem bi porodice žrtava11. septembra mogle da tuže strane vlade. Međutim, budući da bi taj potez mogao teško da ošteti i Saudijsku Arabiju, čini se da je to ipak pusta prijetnja, zaključuje CNN.

Izvor: Nedeljnik