Analiza: Evropski usponi i padovi Željezničara!

Fudbaleri Željezničara prilikom dosadašnjih izlazaka na evropsku scenu znali su eliminisati veoma kvalitetne klubove, ali i gubiti od daleko slabijih rivala.

Fudbal 06.08.2015 | 18:00

Željezničar, koji večeras igra revanš utakmicu trećeg pretkola Lige Evrope protiv belgijskog Standarda iz Liježa na Olimpijskom stadionu "Asim Ferhatović Hase - Koševo" u Sarajevu, do sada je odigrao veliki broj utakmici u evropskim takmičenjima.

Popularni Željo do sada znao je eliminisati veoma kvalitetne evropske klubove, ali je nerijetko gubio i od timova koji su skoro nepoznati u Evropi.

Prvo učestvovanje Željezničara na nekom od evropskih takmičenja bilo je u sezoni 1971/72. Nakon što je u sezoni osvojio drugo mjesto Željezničar je nastupio u prvoj sezoni evropskog takmičenja Kupa UEFA.

U prvom kolu je izbačen belgijski Briž ukupnim rezultatom 4:3, a dalje su padali Bolonja, škotski Sent Džonston, da bi u četvrtfinalu na penale Željo ispao od mađarskog Ferencvaroša.

Najveći uspjeh u evropskim takmičenjima Željezničar je postigao u sezoni 1984/85. Naime, te sezone Željo je pod vodstvom Ivice Osima bio nadomak finala kupa UEFA. U prvom kolu Željezničar je igrao sa bugarskim Slivenom. Bugari su slavili na svom terenu 1:0 da bi u revanšu u Sarajevu doživjeli debakl, bilo je 5:1 za Želju.

Drugo kolo donosi švajcarski Sion. Nakon pobjede na "Grbavici" od 2:1, u drugom meču Željo je uspio očuvati minimalnu prednost, remizirajući 1:1. U narednoj rundi plavi su igrali protiv Univerzitatee. U prvom meču Rumuni su bili bolji sa 2:0, ali je Željezničar u revanšu pobijedio sa 4:0.

Ulazak među osam najboljih je bio veliki uspjeh. Na "Grbavici" su savladani uvijek neugodne ekipe tadašnjeg Sovjetskog saveza. Dinamo iz Minska je poražen rezultatom 2:0, da bi u revanšu Željo odigrao 1:1. U polufinalu protivnik je bio Videoton, ekipa koja je do tada eliminisala velikane poput Mančester junajteda, PSŽ-a i beogradskog Partizan kojeg je porazila čak sa 5:0.

U prvoj utakmici u Sekešfehervaru Mađari su vodili sa 2:0, da bi tadašnji reprezentativac Haris Škoro postigao gol za smanjenje vodstva. U finišu Videoton povećava prednost. Krajnji ishod ovog meča glasio je 3:1.

Prepuna "Grbavica" dočekala je revanš 24. aprila 1984. godine u veličanstvenoj atmosferi. Golovima Bahtića i Ćurića Željo je bio jednom nogom u finalu elitnog evropskog takmičenja. Igrao se 87. minut kada su Mađari postigli pogodak i nastavili evropsko takmičenje za veliko razočarenje armije "plavih" navijača.

Željezničar je igrao i u Kupu evropskih šampiona, i to nakon osvojene titule 1972. godine. U sezoni 1972/73 protiv engleskog tima Derbi Kauntija izgubio je obje utakmice, u gostima 0:2, dok je na "Koševu" bilo 1:2.

Nakon nezavisnosti Bosne i Hercegovine i formiranja Premijer lige BiH Željezničar je gotovo pa stalni učesnik evropskih takmičenja. U prethodnim godinama Željezničar se sastajao sa škotskim Kilmarnokom (domaći teren: 1:1, gostujući: 0:1), poljskom Vislom (0:0, 1:3), bugarskim Levskim (0:0, 0:4), kiparskim Anortozisom (1:0, 3:1), škotskim Hartsom (0:0, 0:2) i bugarskim Liteksom (1:2, 0:7).

Najveći poslijeratni uspjeh je postignut u sezoni 2002/03. kada je Željezničar došao do treće pretkolo, tada plej-of Lige šampiona. Najprije je pobijeđen Akranes ukupnim rezultatom 4:0. Nakon toga Željo je u dvije utakmice bio bolji od norveškog predstavnika Lilestroma, da bi na kraju pred 40.000 gledalaca na stadionu "Koševo" ugostio engleski Njukasl. Nažalost, nije bilo snage za nešto više pa je Željo ispao ukupnim rezultatom 0:5. Nakon ispadanja iz Lige šampiona Željo nastavlja takmičenje u Kupu UEFA, ali nesretno ispada od španske Malage ukupnim rezultatom 0:1.

Iako je u sezoni 2004/05. izborio učestvovanje u Kupu UEFA zbog nedobijanja UEFA licence, Željezničaru je uskraćen izlazak u Evropu.

Nakon osvajanja titule 2010. godine Željezničar je igrao u drugom pretkolu Lige šampiona protiv Hapoela iz Tel Aviva. Na "Blumfild" stadionu u Tel Avivu poražen je sa 0:5, dok je na "Koševu" bilo 0:1.

Osvajanje Kupa BiH 2011. godine i treća pozicija u prvenstvu osigurala je Željezničaru nastup u drugom pretkolu Evropske lige. Željezničar je eliminisao Sheriff iz Tiraspola ukupnim rezultatom 1:0. U trećem pretkolu Željezničar je poražen u prvoj utakmici od Maccabi Tel Aviv rezultatom 0:2, dok je u gostima deklasiran sa 0:6.

U sezoni 2012/2013. Željo je u drugom pretkolu Lige šampiona eliminisan od slovenskog Maribora, ukupnim skorom od 2:6, a godinu kasnije od Viktorije Plzena, ukupnim rezultatom 4:6.

Prošle sezone Željezničar je u prvom pretkolu Lige Evrope ukupnim skorom pobijedio Lovćen iz Crne Gore sa 1:0 a u drugom pretkolu je eliminisan od makedonskog Metalurga. Na "Koševu" je bilo 2:2, što je i ukupan rezultat dvomeča, pa su Makedonci prošli zahvaljujući golovima u gostima.

U tekućoj sezone plavi su u prvom pretkolu Lige Evrope pobijedili Balcan sa 3:0 ukupnim rezultatom nakon čega su u drugom takmičarskom krugu eliminisali i favorizovani mađarski Ferencvaroš, pobjedama sa 1:0 u gostima i 2:0 u revanš utakmici na olimpijskom stadionu "Koševo".

Podsjetimo, Standard je prošlog četvrtka u prvoj utakmici trećeg pretkola u Liježu pobijedio Željezničar sa 2:1. Revanš meč zakazan je za večeras na najvećem bh. stadionu sa početkom u 20 sati.