Plata kasni četvrtini radnika u Srpskoj

Platu u prošloj godini nije redovno primalo više od četvrtine radnika u Srpskoj, a prosječno kašnjenje koverte sa platnom listom bilo je u rasponu od dva do četiri mjeseca.

Republika Srpska 20.07.2015 | 15:26

Analiza Saveza sindikata Republike Srpske pokazala je da u prošloj godini 27 odsto radnika nije redovno primalo platu. Problem je bio najizraženiji u oblasti poljoprivrede i prehrambene industrije, gdje je oko 40 odsto zaposlenih zarađenu platu čekalo i poslije isteka mjeseca od prethodne.

Stručni saradnik za ekonomska pitanja u Savezu sindikata Republike Srpske Božana Radošević kaže da istraživanja koja sprovode posljednjih četiri do pet godina pokazuju da je i u toku 2014. bio veliki broj radnika koji nisu redovno dobijali plate, niti su im redovno uplaćivani doprinosi.

Iako je taj procenat nešto manji nego prethodnih godina, Radoševićeva ističe da je ta brojka i dalje velika i zabrinjavajuća.

- Proteklih godina taj procenat je iznosio od 29 do 33 odsto, ali bez obzira na to ne možemo reći da je došlo do bitnog poboljšanja, jer je negativna praksa poslodavaca da izbjegavaju svoje obaveze i dalje u velikoj mjeri prisutna - rekla je ona i dodala da je neophodna stalna kontrola i kažnjavanje takvih poslodavaca.

Radoševićeva je istakla da su istraživanjem obuhvaćeni samo radnici koji su članovi sindikata, a da je situacija mnogo gora u preduzećima u kojima nema sindikalnog organizovanja.

- Na osnovu podataka Poreske uprave RS može se zaključiti da je sa problemima u vezi sa neredovnom uplatom doprinosa suočeno više od 45 odsto radnika - naglasila je Radoševićeva.

Kada su u pitanju oblasti u kojima je problem kašnjenja plata najizraženiji, Radoševićeva je istakala da je, osim i poljoprivrednoj i prehrambenoj industriji, taj problem veoma izražen i u sektoru šumarstva, drvne industrije i prerade papira, gdje oko 37 odsto radnika nije imalo redovna primanja.

Predsjednik Unije udruženja poslodavaca RS Dragutin Škrebić istakao je da ta asocijacija ne stoji, niti će stajati iza poslodavaca koji ne plaćaju radnike i ne uplaćuju poreze i doprinose.

- Ukoliko su podaci Saveza sindikata tačni, mi osuđujemo poslodavce koji ne plaćaju radnike. Ne znam ima li bilo gdje u svijetu da radnici rade po nekoliko mjeseci, a da ne dobijaju plate. Ne mogu da shvatim takav odnos i poslodavca i države. Zašto država ne blokira preduzeća koja ne isplaćuju plate? Imamo slučajeva nesavjesnih poslodavaca i mi ih ne štitimo - rekao je Škrebić.

U RS je zaposleno oko 243.000 radnika, a prosječna neto plata u u prošloj godini iznosila je 825 KM. U Savezu sindikata su istakli da bruto dugovanja prema radnicima na osnovu neuplaćenih doprinosa i neisplaćenih plata iznose oko 1,5 milijardi KM. Podaci Poreske uprave RS pokazuju da dug za doprinose iznosi oko 700 miliona maraka i predstavlja ogroman teret za javne fondove, a posebno za Fond PIO i Fond zdravstvenog osiguranja.

Procenat radnika koji nisu redovno primali plate

2014. 27%
2013. 29%
2012. 30%
2011. 33%
2010. 33%

Sektori u kojima najviše radnika neredovno prima platu

- poljoprivreda i prehrambena industrija - 40%
- šumarstvo, drvna industrija i prerada papira - 37%
- metalska industrija i rudarstvo - 33%
- građevinarstvo i stambeno-komunalne djelatnosti, trgovina, ugostiteljstvo, saobraćaj i veze - 18% do 30%

Sektori u kojima su isplaćene najveće plate

- Finansijske djelatnosti i djelatnosti osiguranja - 1.268
- Informacije i komunikacije 1.182
- Javna uprava, odbrana i obavezno socijalno osiguranje 1.083
- Vađenje rude i kamena 1.072
- Proizvodnja i snabdijevanje strujom, gasom, parom i klimatizacija 1.060

Područja u kojima su isplaćene najmanje plate

- Administrativne i pomoćne uslužne djelatnosti 483
- Građevinarstvo 531
- Hotelijerstvo i ugostiteljstvo 555
- Umjetnost, zabava i rekreacija 566
- Prerađivačka industrija 601

(Glas Srpske)