Hidroelektrana izgrađena bez dozvole

Firma „Eling“ iz Teslića izgradila je malu hidroelektranu (MHE) na rijeci Ilomska u opštini Kneževo bez propisanih dozvola, a traži novac za subvencionisanje proizvodnje energije iz prirodno obnovljivih izvora, od sredstava koje izdvajaju svi građani Republike Srpske, otkriva poslovni portal Kapital.ba.

„Eling“ je izgradio MHE snage 4,8 megavata (MW) ili 22 puta veće snage od one na koju je dobio osnovnu koncesiju.

Ugovor o koncesiji za MHE jačine 0,22 MW potpisana je zadnjeg dana 2009. godine između Ministarstva industrije, energetike i rudarstva Republike Srpske i Elinga.

Poslije par godina, Ministarstvo potpisuje (18. februara 2014. godine) Aneks ugovora kojim se povećava jačina MHE sa 0,22 na 4,8 MW, ali ne sa prvobitno izabranim koncesionarom, već drugim pravnim licem. Aneks je potpisan sa firmom „Eling Male Higroelektrane“, potvrđeno je za Kapital Regulatornoj komisije za električnu energiju Republike Srpske.

Nezakonito izdata ekološka dozvola

No, to nije glavni problem oko ove milionske investicije.

Firmi „Eling“ je za MHE ekološku dozvolu izdala opština Kneževo, što je očit primjer kršenja zakonskih ovlašćenja jer je za tu dozvole, isključivo nadležno Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju, navodi se u zvaničnom Dopisu koje je Ministarstvo dostavila portalu.

„MHE Ilomska“, kao i sve MHE snage do 5 MW, ne može biti izgrađena niti puštena u rad ukoliko nema Studiju uticaja na životnu sredinu i Rješenje o ekološkoj dozvoli koju izdaje isključivo Ministarstvo za prostorno uređenje“, navodi se u pisanom odgovoru.

U Ministarstvu su već pokrenuli postupak protiv firme Eling i otvoreno najavili poništenje cijelog postupka.

„Zbog postojanja indicija da je na maloj hidroelektrani „Ilomska“, povećana instalisana snaga Ministarstvo je prvo obavijestilo Inspektorat Republike Srpske da u skladu sa svojim ovlašćenjima izvrši nadzor, a potom je zatražilo od nadležnog odjeljenja opštine Kneževo spise predmeta koji se odnose na rješenje o izdavanju ekološke dozvole i rješenje o izmjenama i dopunama ekološke dozvole za malu hidroelektranu „Ilomska“. Ukoliko se utvrdi da je opština Kneževo prekoračila svoja ovlašćenja u donošenju predmetnih rješenja, te ukoliko se steknu uslovi propisani odredbom člana 248. Zakona o opštem upravnom postupku, Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju će poništiti rješenja po pravu nadzora. Postupak je u toku“, navodi Ministarstvo.

Malić: Dobio odobrenje, ali ne za ekološku dozvolu

Vlasnik „Elinga“ Dragoljub Malić tvrdi da ima dozvole i da su zakonski izdate. Na pitanje zašto mu je ekološku dozvolu izdalo opština Kneževo kada je za to isključivo nadležno Ministarstvo, Malić kaže da su oni postupak za izdavanja dozvola započeli prije promjene zakona kojim je ta nadležnost prenesena na republički nivo.

„Kada smo povećali snagu MHE tražili smo od Ministarstva mišljenje da li je opština Kneževo nadležna za izmjenu rješenja i odgovoreno nam je u pisanoj formi da jeste“, kaže Malić za Kapital. Malić nam je i dostavio kopiju mišljenja Ministarstva, međutim iz tog dopisa jasno je vidljivo da njegovi argumenti nisu tačni. (Mišljenje Ministarstva)

Ministarstvo se izjasnilo da je opština nadležna da izda rješenje za građenje, a ekološka dozvola se nigdje ne spominje. Ponovo smo kontaktirali Malića da se iz dopisa Ministarstva nigdje ne spominje sporna ekološka dozvola rekao je „mislim da to sve ide u paketu“.

RERS: Ekološku dozvolu dala opština!

Od Regulatorne komisije za električnu energiju Republike Srpske zatražili smo pojašnjenja o dozvolama koje je dostavila firma „Eling“ za „MHE Ilomska“. Potvrđeno je da je ekološku dozvolu izdala opština Kneževo, tako je nejasno kako je RERS mogao uvažiti taj dokument.

„Rješenjem broj 06.2-370-4/10 od 06.08.2010. godine izdatim od strane Opštine Kneževo, Odjeljenje za prostorno uređenje i stambeno – komunalne poslove data je ekološka dozvola privrednom društvu Eling inžinjering d.o.o.o Teslić, za Malu hidroelektranu Ilomska instalisane snage 0,22 [MW]. Nakon ovoga, pod brojem 06.2-370-4-1/10 od 22.01.2014. godine izdato je Rješenje o izmjenama i dopunama ekološke dozvole, koje je donijela Opština Kneževo, Odjeljenje za prostorno uređenje i stambeno – komunalne poslove kojim je ekološka dozvola data Društvu sa ograničenom odgovornošću „ELING MALE HIDROELEKTRANE“ Teslić, za Malu hidroelektranu Ilomska instalisane snage 4,8 MW“, navodi se u odgovoru RERS-a.

Predsjednik RERS Milenko Čokorilo bi morao biti upoznat sa zakonskim propisima, te je upitan motiv zbog čega su onda ovaj dokument prihvatili kao validan.

Dodatnu sumnju u kršenje zakona izaziva činjenica da je dopuna ekološke dozvole od strane opštine izdata 22. januara ove godine, a Aneks ugovora o koncesiji je potpisan znatno kasnije 18. februara, znači gotovo mjesec dana nakon dopune ekološke dozvole. Kako je opština Kneževo mogla izdati i takvu nezakonitu ekološka dozvola, a koncesionar nije imao validan koncesioni ugovor kojim se dozvoljava povećanje instalisane snage MHE!?

Izgradili pa onda tražili dozvolu!

RERS je junu ove godine obustavio izdavanje dozvole izgradnju MHE Ilomska, jer je u trenutku podnošenja zahtjeva ova MHE već bila izgrađena!

„Na osnovu priložene dokumentacije, utvrđeno je da je ova hidroelektrana, u vrijeme podnošenja zahtjeva već bila izgrađena i puštena u rad… Imajući u vidu činjenicu da je Mala hidroelektrana „ILOMSKA“ na rijeci Ilomskoj, za koju se zahtijeva izdavanje dozvole za izgradnju…u vrijeme podnošenja zahtjeva već bila izgrađena i puštena u rad, kao i činjenicu da je nadležni organ izdao Odobrenje za građenje Male hidroelektrane „Ilomska“ snage 4,8 MW i Odobrenje za upotrebu ovoga energetskog objekta, to nema ni suštinski ni formalno pravnog osnova da se kod ovakvog činjeničnog stanja retroaktivno donosi rješenje o izdavanju dozvole za izgradnju od strane Regulatorne komisije. Imajući u vidu navedeni činjenični i pravni osnov, trebalo je obustaviti ovaj postupak izdavanja dozvole za izgradnju“, navedeno je u Rješenju RERS od 05. juna 2014.godine. 

Izvor: Kapital.ba