Zapad smanjuje, istok povećava vojne izdatke

Svet u celini je prošle godine izdvojio oko dva odsto manje novca za naoružanje nego 2012, ali ukupni troškovi od 1,7 biliona dolara nikako ne nagoveštavaju globalno razoružavanje.

Svijet 27.04.2014 | 12:09

Podaci stokholmskog Međunarodnog instituta za mirovna istraživanja (SIPRI) pokazuju samo nove trendove - smanjenje američkog vojnog budžeta, uz istovremeno povećana izdvajanja za naoružanje u Rusiji, Kini i Africi.

Rezovi u američkom budžetu, uz paralelno povlačenje vojnika SAD sa ratišta u Iraku i Avganistanu, doveli su do 7,8 odsto manjeg izdvajanja za vojsku u Americi. Ali, sa vojnim budžetom od 640 milijardi dolara, SAD i dalje ostaju najjača vojna sila.

Činjenica da je istovremeno Kina pojačala izdvajanja za vojsku za gotovo isto onoliko za koliko su ih SAD smanjile i da je Rusija prvi put u poslednjih 10 godina investirala veći deo svog BDP u oružanu silu
od Amerike, stvara dozu nelagode u Vašingtonu. Peking je uložio 7,4 procenta više u oružane snage, čime je vojni budžet druge najveće svetske ekonomije dostigao 188 milijardi dolara. Moskva je
istovremeno izdvojila 4,1 odsto BDP u naoružanje, što je više od vašingtonskih 3,8 procenata.

I dok Zapad u celini izdvaja manje, dotle se Bliski istok, dve trećine afričkih zemlje, na čelu sa Alžirom i Angolom, istočna Evropa i Azija naoružavaju. Stručnjaci SIPRI ove tendencije tumače kao prirodnu posledicu ekonomskog rasta, ali i novih regionalnih trka u naoružanju. Tako je kinesko naoružavanje podstaklo Japan, Vijetnam i Filipine da obrate više pažnje na vojsku.

Rusija je intenzivirala modernizaciju posle gruzijskog rata 2008. godine, a SIPRI primećuje da bi ukrajinska kriza mogla da podstakne Evropsku uniju da poveća izdvajanja za vojsku, koja su znatno opala tokom ekonomske krize u evrozoni.