EU nema nikakav plan prema Balkanu

Član Predsjedništva BiH Nebojša Radmanović boravi u radnoj posjeti Izraelu, a prvi sastanak Radmanović je imao s gradonačelnikom Haife Jonom Jahavom.

Republika Srpska 17.12.2013 | 17:14 Član Predsjedništva BiH Nebojša Radmanović boravi u radnoj posjeti Izraelu, a prvi sastanak Radmanović je imao s gradonačelnikom Haife Jonom Jahavom.Haifa je poznata kao najveći i najznačajniji univerzitetski, akademski i tehnološki centar u Izraelu. Takođe, ovaj grad je najveća luka i industrijski centar u Izraelu te simbol etničke i vjerske tolerancije u zemlji. Gradonačelnik Haife predložio je sveobuhvatnu saradnju ovog grada s gradovima iz BiH u različitim oblastima i izrazio ličnu spremnost da posjeti BiH i podstakne saradnju gradova ove dvije zemlje. Radmanović je zahvalio za iskazanu spremnost Jahava za saradnju i pozvao izraelske kompanije i investitore da ulažu u BiH. U okviru radne posjete Izraelu Radmanović je danas održao predavanje u Centru za strateške studije Begin-Sadat na Univerzitetu Bar-Ilan u Tel Avivu o temi: "Balkan u međunarodnim odnosima: Tendencije i izazovi". Govoreći o sličnostima Balkana i Bliskog istoka, Radmanović je podsjetio da je Balkan, kada nije bio u ratu, trgovao i širio kulturni uticaj te da Balkan i Bliski istok imaju niz istorijskih, političkih i kulturnih sličnosti i poveznica. "Balkan i Bliski istok imaju zajedničku karakteristiku da su vijekovima bili predmet geopolitičkih igara velikih sila, i jedan i drugi region nalazili su se u sastavu više različitih imperija, područje tuđinskih okupacija i interesnih sfera. Globalni, strani uticaj je dominantno određivao stanje i u jednom i u drugom regionu u dugom istorijskom periodu. Iz takvog istorijskog konteksta proizašle su određene sličnosti u sudbini naroda i zemalja ovih regiona u međunarodnim odnosima, kao i niz negativnih teritorijalno-političkih, ekonomskih i drugih konsekvenci, koje su rezultat raspada globalnog geopolitičkog poretka i promjena koje još nisu u potpunosti raspletene", istakao je Radmanović. Takođe, dodao je, oba regiona u međunarodnim odnosima nose oznaku "krizni region", koji karakterišu etnički sukobi, lokalni ratovi i politička nestabilnost. "Balkan je sinonim za međunacionalne konflikte, fragmentaciju država, političku nestabilnost i lokalna sporenja. Balkan je dugo vremena u istoriografiji i političkoj publicistici označavan kao 'bure baruta'. Slično je i s regionom Bliskog Istoka. Nadalje, oba regiona predstavljaju konglomerat različitih civilizacija, naroda, kultura i religija od najstarijih vremena. Koegzistencija tolikih različitosti obogatila je naš svijet, ali i donijela niz izazova u obezbjeđenju njihovog mirnog i prosperitetnog postojanja u promjenjivim geopolitičkim okolnostima", naglasio je Radmanović. On je govorio i o današnjem Balkanu kao dijelu šireg političkog konteksta neriješenih pitanja koja svoje porijeklo vuku još od tzv. Istočnog pitanja, aneksije BiH od Austro-Ugarske, preko balkanskih ratova, Prvog svjetskog rata, stvaranja Jugoslavije i, konačno, do završetka Hladnog rata, pada Berlinskog zida i raspada Jugoslavije devedesetih godina XX vijeka. Prisutne je informisao da se zapadni Balkan danas nalazi na razmeđi između obećane evropske integracije i prećutne marginalizacije. "Dugo vremena Evropa i Evropska unija nisu imale jasnu i realnu strategiju i konkretnu politiku prema zemljama zapadnog Balkana, a posebno prema BiH, koja bi otvorila prostor za njihov uspješan napredak i društveni i politički razvoj. U politici proširenja postoji veliko nerazumijevanje Evropske unije prema regionu Zapadnog Balkana. Od Solunskog procesa, 2003. godine, kada je zemljama Balkana obećano članstvo u Evropskoj uniji, evropska politika je izgubila bitku s evropskom birokratijom. Evropska unija, a posebno Evropska komisija ne razumiju Balkan, on je za evropsku birokratiju još velika nepoznanica, na određeni način plaše ga se i odbijaju da se intenzivnije uključe u njegovo integrisanje u Evropu", kazao je on. Radmanović je tokom predavanja naveo da "Evropska unija nema nikakav plan prema Balkanu, kao ni Evropa prije sto, ili prije pedeset godina". "Strah od nepoznatog održava neprirodni status kvo, bez nekog produktivnog angažmana iz koga bi proizašla globalna politička akcija prema ovom prostoru. Po mom dubokom uvjerenju Evropa tapka u mjestu i boji se da pređe Savu i Dunav, magičnu granicu koja je u prošlosti dijelila tadašnju Evropu od Otomanskog carstva. Uprkos drugačijim verbalnim izjavama, naš je utisak da se Evropa danas ponovo zaustavlja na ovim imaginarnim granicama i uzdržava da svoje tekovine i vrijednosti, među kojima i ekonomsko i socijalno blagostanje i političku demokratiju nove Evrope, proširi i na ovaj region", rekao je Radmanović. Još jednom je ponovio stav o neophodnosti zatvaranja OHR-a navodeći, između ostalog, da je Ured visokog predstavnika međunarodne zajednice anahronizam u Evropi i demokratskom svijetu 21. vijeka. Ustvrdio je da su svi dosadašnji visoki predstavnici u BiH bili su iz evropskih zemalja, a njihovi zamjenici iz SAD-a te da po toj liniji međunarodna zajednica snosi značajnu odgovornost za političko stanje u BiH posljednjih godina. U nastavku predavanja Radmanović je govorio i o novim tendencijama i izazovima na Balkanu te kazao da se "mi na Balkanu previše bavimo prošlošću". "Povodom godišnjice početka Prvog svjetskog rata, koja pada sljedeće, 2014. godine, na Balkanu traju žestoke intelektualne i političke rasprave o krivcima i žrtvama ovog velikog svjetskog sukoba. Postoje snažni neskriveni pritisci i nastojanja iz grupe poraženih zemalja u ovom ratu za revizijom istorijskih činjenica kojima se istorijska i politička odgovornost za ovaj rat nastoji skinuti s imperijalističke politike Njemačke i Austrougarske kao njenog eksponenta, i za njega optužiti Srbija, srpski narod u BiH, koja je tada bila pod okupacijom Austrougarske monarhije. Smatram da zamršenim istorijskim i političkim čvorovima iz burne istorije Balkana treba pristupati oprezno. Na Balkanu se odnosi teško i mukotrpno popravljaju, a brzo i lako kvare", istakao je Radmanović. Ukazao je i na osnovne političke, ekonomske i bezbjednosne izazove balkanskog regiona, a time i BiH.