Sutra četiri godine od upokojenja patrijarha Pavla

Sutra se navršavaju četiri godine od upokojenja Njegove svetosti patrijarha srpskog Pavla, koji je u narodu ostao upamćen po svom monaškom životu, blagoj naravi i smjernoj službi Bogu.

Republika Srpska 14.11.2013 | 15:08 Sutra se navršavaju četiri godine od upokojenja Njegove svetosti patrijarha srpskog Pavla, koji je u narodu ostao upamćen po svom monaškom životu, blagoj naravi i smjernoj službi Bogu. Patrijarh Pavle rođen je kao Gojko Stojčević 11. septembra 1914. godine u slavonskom selu Kućanci, kod Donjeg Miholjca. Rano je ostao bez roditelja, a o malom Gojku, od njegove treće godine, brinula je tetka, navodi se u biografiji patrijarha Pavla, objavljenoj na zvaničnom sajtu Srpske pravoslavne crkve /SPC/. Nižu gimnaziju završio je u Tuzli, a višu u Beogradu. Poslije mature u sarajevskoj Bogosloviji 1936. godine upisuje se na Bogoslovski fakultet u Beogradu, gdje diplomira 1942. godine. U vrijeme Drugog svjetskog rata bio je vjeroučitelj u Domu za izbjeglu djecu u Banji Koviljači. Avgusta 1944. godine dobio je tuberkulozu, a ljekari su predviđali da mu je ostalo tri mjeseca života. Izliječio se molitvom u manastiru Vujan. Kao znak zahvalnosti Bogu što mu je podario zdravlje, izrezbario je krst koji se i danas čuva u manastiru. Poslije iskušeništva zamonašen je u ovčarsko-kablarskom manastiru Blagoveštenje 1948. godine kada je dobio monaško ime Pavle po apostolu ljubavi. Od 1949. do 1955. bio je sabrat manastira Rača. Školsku 1950/1951. godinu proveo je kao nastavnik prizrenske Bogoslovije "Sveti Kirilo i Metodije". U čin jeromonaha rukopoložen je 1954. godine. Postdiplomske studije na Bogoslovskom fakultetu u Atini pohađao je od 1955. do 1957. godine. Za episkopa raško-prizrenskog izabran je maja 1957. godine. Patrijarh srpski Vikentije hirotonisao ga je septembra iste godine u beogradskoj Sabornoj crkvi. U tron episkopa raško-prizrenskih ustoličen je 13. oktobra 1957. godine. U Eparhiji raško-prizrenskoj obnavljao je stare i porušene hramove i gradio nove. Mnogo je brinuo za sveštenički i monaški podmladak. Neprestano je putovao i služio u svim mjestima ove eparhije. Posebno se starao o prizrenskoj Bogosloviji, gdje je predavao crkveno pojanje i crkvenoslovenski jezik. Kao arhijerej na Kosovu i Metohiji, u vrijeme veoma teško za Srbe i Srpsku pravoslavnu crkvu, proveo je više od 33 godine. O napadima Arbanasa na imovinu Crkve, monahe, sveštenike i srpski narod, koji se pod tim pritiskom iseljavao, redovno je obavještavao Sveti arhijerejski sinod i Sabor, kao i državnu vlast. I sam je, sa hrišćanskom smirenošću i trpeljivošću, podnosio vrijeđanja i fizičke napade. Svjedočio je u Ujedinjenim nacijama, pred mnogobrojnim državnicima, o stradanju srpskog naroda na Kosovu i Metohiji. Sveti arhijerejski sabor 1. decembra 1990. godine izabrao ga je za četrdeset četvrtog prvojerarha Srpske pravoslavne crkve. Sutradan je u Sabornoj crkvi u Beogradu ustoličen u tron arhiepiskopa pećkih, mitropolita beogradsko-karlovačkih i patrijarha srpskih, a 22. maja 1994. u drevni patrijarški tron u Pećkoj patrijaršiji. Patrijarh Pavle dao je veliki doprinos jedinstvu Pravoslavne crkve. U susretima sa vjerskim poglavarima rimokatolika i muslimana, kao i neposrednim i pisanim obraćanjima političkim vođama u zemlji i svijetu, u vrijeme ratova na teritoriji bivše Jugoslavije i NATO−agresije na Srbiju, patrijarh Pavle se jevanđelski zalagao za mirno i pravedno rješenje sukoba. "Čovek ne može da bira vreme u kojem će biti rođen, niti prilike i okolnosti u kojima će živeti. To ne zavisi od nas. Ali, ono što zavisi od nas i što se očekuje od nas, jeste da - budemo ljudi, uvek i svuda", jedna je od poruka patrijarha Pavla koja je ostavila duboki trag u svijesti srpskog, ali i drugih naroda na ovim prostorima. Patrijarh Pavle poručivao je da je "Carstvo Nebesko - naša prava Otadžbina" i da "treba da se trudimo da vjeru svoju izvršavamo u svetim i čestitim djelima i da se time približimo Bogu i budemo dostojni naših predaka, koji su to znali i to činili i za ovoga svijeta i zato ušli u Carstvo Nebesko". Govorio je i da "treba da budemo mudri kao zmije i bezazleni kao golubovi". "Mudrost će nas sačuvati da ne postanemo plen, da nas vuci ne raskinu, odnosno da nas neprijatelji ne onemoguće. A bezazlenost i dobrota će nas sačuvati da mi ne postanemo vuci. Treba imati, dakle, mudrost. Razvijati mudrost Bogom danu, sve više i više, a paralelno s tim razvijati i dobrotu. Jer, mudrost bez dobrote prelazi u zloću, a bezazlenost bez mudrosti prelazi u glupost", besjedio je patrijarh Pavle. NJegove riječi su i da je "ljubav najveća vrlina, ali se do ljubavi koja je najveća i koja je `sveza savršenstva` ne može doći najedanput, dok se prvo ne steknu i ostale vrline, počevši od smirenja". "Kad budemo svoje srce očistili, onda ćemo moći da vidimo Boga i ovde u ovom svetu, a videćemo Ga i u onome ako se udostojimo da gledamo NJegovo lice, ako ne budemo poslati zbog svojih greha u tamu večnu. Tada će vera naša preći u znanje, u gledanje. A nada, nada će preći u ostvarenje. Naša je nada da ćemo ući u Carstvo Nebesko, biti u broju sviju onih svetih i gledati lice Božije", govorio je blaženopočivši patrijarh Pavle. Od 13. novembra 2007. godine patrijarh Pavle bio je na liječenju na VMA u Beogradu, a 8. oktobra 2008. podnio je molbu Svetom arhijerejskom saboru SPC da mu "zbog zdravstvenih razloga i nemoći" dozvoli da se povuče iz aktivne službe. Molba patrijarha Pavla na Saboru SPC 11. novembra 2008. nije usvojena. Preminuo je 15. novembra 2009. godine u 10.45 časova u Beogradu, u 96. godini. Stotine hiljada ljudi sa prostora Srbije, Republike Srpske i drugih krajeva na kojima žive pravoslavni, ali i ljudi drugih vjeroispovijesti, ispratilo je omiljenog patrijarha na vječni počinak. Prema sopstvenoj želji, patrijarh Pavle je sahranjen u porti manastira Rakovica kod Beograda. Patrijarh Pavle ostao je upamćen kao jedna od najznačajnih duhovnih ličnosti moderne srpske istorije i mnogi smatraju da ga njegov rad i služba vjeri, ali i sve druge ljudske osobine, svrstavaju u red - svetih.