Blagojević opominje Vladu Srpske: Zakasnili smo odavno

Vlada Republike Srpske je na sjednici održanoj sinoć, 17.3.2025. godine, zadužila Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srpske da u što kraćem roku izradi prijedlog zakona kojim bi se formirala granična policija Republike Srpske i propisali graničnu kontrolu i prelazak državne granice Bosne i Hercegovine na teritoriji Republike Srpske.

Međutim, ovo što čini aktuelna Vlada je ponovo suprotno Ustavu BiH, baš kao što je slučaj i nedavno usvojenim zakonom o zabrani djelovanja SIPA-e, Tužilaštva BiH i Suda BiH na teritoriji Republike Srpske.

Naime, davne 2001. godine Republika Srpska, tačnije rečeno poslanici i delegati iz Republike Srpske u Parlamentarnoj skupštini BiH, usvojili su u istovjetnom tekstu zakon tadašnjeg visokog predstavnika Volfganga Petriča, koji je Petrič nametnuo 13.1.2000. godine i kojim je on osnovao Državnu graničnu službu BiH.

Ona je kasnije, 2007. godine za vrijeme vršenja vlasti Milorada Dodika, samo preimenovana u Graničnu policiju BiH, Zakonom o izmjeni Zakona o Državnoj graničnoj službi, usvojenom i glasovima SNSD-a Milorada Dodika u Parlamentarnoj skupštini BiH u martu 2007. godine.

No, da se vratimo u 2001. godinu. Sredinom te godine Parlament BiH je bespogovorno usvojio zakon Volfganga Petriča o Državnoj graničnoj službi BiH.

O toj snishodljivosti prema OHR-u cijelog državnog Parlamenta, a time i poslanika i delegata iz Republike Srpske, ponajbolje svjedoči stenogram sa nastavkom Treće sjednice Doma naroda Parlamentarne skupštine BiH, održane 23.5.2001. godine, koji je dostupan na internetskoj stranici Parlamenta BiH.

U tom stenogramu između ostalog je zabilježeno da je srpski delegat Dragutin Ilić (iz Socijalističke partije) izjavio (str. 50. stenograma): "želim da istaknem da Visoki predstavnik kao nesporni autoritet u BiH i vrhovni autoritet u BiH, treba da ima što manje posla, a imaće ga ukoliko budemo radili svoj posao".

Bio je ovo izvod iz stenograma sa nastavka Treće sjednice Doma naroda od 23.5.2001. godine.

Međutim, ta sjednica je počela 25.4.2001. godine, au stenogramu sa početka te sjednice povodom seta zakona Volfganga Petriča, među kojima je i zakon o državnoj graničnoj službi BiH, zabilježeno je (str. 15) da je srpski delegat Nikola Špirić (tada član PDP-a, a danas Dodikovog SNSD-a) u svojoj parlamentarnoj raspravi između izjavio: "ja cijenim ulogu i značaj visokog predstavnika. Budimo zahvalni što su ove zakonske projekte uspostavili da život normalno funkcioniše“.

U to vrijeme SNSD Milorada Dodika imao je jednog srpskog delegata iz Republike Srpske u Domu naroda Parlamentarne skupštine BiH. Bio je to Goran Turjačanin, dok su ostali srpski delegati (pored već pomenutih Dragutina Ilića, Nikole Špirića i Gorana Turjačanina) bili Momčilo Novaković (SDS) i Dragutin Rodić (DNS), koji su takođe učestvovali u radu te sjednice Doma naroda.

Nakon što je obavljena rasprava o nametnutom zakonu Volfganga Petriča o državnoj graničnoj službi BiH, Ilija Šimić, tadašnji predsjedavajući Doma naroda, pozvao je delegata da glasaju o tom zakonu, nakon čega je konstatovao:

"Jednoglasno. Zahvaljujem vam, Zakon o Državnoj graničnoj službi smo usvojili" - str. 60 stenograma nastavka Treće sjednice Doma naroda od 23.5.2001. godine.

Zatim je taj zakon objavljen u Službenom glasniku BiH, broj 19 iz 2001. godine.

Tako je, dakle, nastalo ono što se danas zove Granička policija BiH, zbog čega sada nema ustavnog uporišta da se ide u osnivanje granične policije Republike Srpske.

Jer, Ustav BiH propisuje (član 3.3b) obavezu entiteta da se u potpunosti pridržavaju zakona za koje su glasali i usvojili ih u Parlamentu BiH, što u konkretnom slučaju znači da nije ustavno da Republika Srpska 2001. godine izglasa osnivanje i rad Granične policije BiH, a da onda 2025. godine osniva svoju graničnu službu.

No, prethodno podsjećanje služi ne samo tome, da se podsjetimo na to da je i Republika Srpska glasala za Graničnu policiju BiH, već služi i kao dokaz naše snishodljivosti prema OHR-u.

Piše: Dr Milan Blagojević