Srećna Nova 5784. jevrejska godina!

Članovima jevrejskih opština u Banjaluci i Doboju, jevrejskim zajednicama u Republici Srpskoj odnosno Bosni i Hercegovini, u Srbiji, kao i našim gledaocima jevrejske vjere širom svijeta, srećnu Novu 5784. (tašpad) godinu, tradicionalnom čestitkom Šana tova u metuka, želi BN televizija! 

Bosna i Hercegovina 15.09.2023 | 11:25

U čestitci se navode želje da se jesenji praznici mjeseca tišrija provedu u porodičnom spokoju i dobrom raspoloženju, a da naredna godina bude godina dobrog zdravlja i napretka.

Jevrejska Nova godina, Roš hašana (Rosh Ha'Shanah), se obilježava na šesti dan stvaranja svijeta. Proslavlja se dva dana a njom počinje 10-dnevna molitva, pokora i pokajanje koje svoj vrhunac dosežu Jom kipurom (Yom Kippur), praznikom nad praznicima.

Kako su Jevreji u praskozorju svoje istorije bili i pustinjski nomadski narod, dani se računaju od zalaska sunca do večeri narednog dana, tako da i praznovanje počinje večernjom molitvom u sinagogi, nastavljajući se svečanim objedom i blagoslovima u domovima.

Roš hašana je i sudnji dan kada se ljudima sagledava učinjeno tokom prethodne i određivanje sudbine za narednu godinu, kojom će biti i presuđeno ko će živjeti a ko umrijeti tokom nje.

Кako postoje tri knjige u koje Gospod upisuje sudbine ljudi, tako se sazdao pozdrav Le-šana tova tikatevu (budite upisanu u dobru knjigu, knjigu života). Još je u Talmudu ovaj praznik opisan kao praznik stvaranja svijeta, kada se duvajući u šofar (shofar) - ovnov rog, vapajnim zvukom prodorno pozivalo na pokajanje.

Za razliku od mnogih naroda, kod Jevreja je Nova godina ozbiljan praznik, poziva na prisjećanje, pokajanje i jedinstvo naroda. Običaj je da se izlazi na rijeku, jezero ili more u koju se bacaju mrve hljeba (tašlih/tashlih), simbolično izražavajući odbacivanje grijeha.

Za prazničnu, porodičnu, večeru se, između mnogih jela, služe i glava ribe, koja označava početak godine i želju da se bude pri glavi a ne na repu i kriške jabuka koje se umaču u med ne bi li godina bila slatka. 

Ove godine Nova godina kalendarski pada na Šabat, koji prema vjerskim propisima ima prvenstvo nad njom, tako da će se praktično dva neradna dana svesti na samo jedan.

Kako za BN prenosi Aleksandar Nikolić, počasni konzul Republike Srbije u Izraelu, jevrejska populaciona tendencija je ambivalentna. Dok u rasijanju broj kontinuirano opada, kako uslijed niskog prirodnog priraštaja, tako i poradi asimilacije, u prapostojbini/matici - Državi Izrael, postojano raste. Od sveukupne procjene od 14.7 miliona Jevreja na svim kontinentima, 7.1 živi u državi jevrejskog naroda.

U Izraelu Jevreji čine 73 % ukupnog stanovništva, pri čemu su prisutni i migracija - repatrijacija i emigracija. Potpuno je izvjesno da će u narednim godinama više od polovine Jevreja živjeti u Izraelu.

 U okviru jevrejske populacije Izraela starije od 20 godina, 44,2% se definisalo kao sekularno, 21% kao tradicionalno, 11,7% као tradicionalno-religiozno, 11,5% kao religiozno i 10,8% kao ultra-ortodoksno, pri čemu treba imati na umu da u jevrejskom poimanju, posebno u Izraelu, ova determinacija proističe iz praktikovanja vjerskih zakona i običaja.

 Najbrojnije jevrejske zajednice poslije Izraela su: SAD sa 5.7 miliona, potom: Francuska, Kanada, Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Sjeverne Irske, Argentina, Rusija, Australija, Njemačka i Brazil, а stvarnost današnjice nas upućuje u paralelno djelovanje autentičnih jevrejskih opština sa zajednicama Izraelaca u mnogim važnijim svjetskim urbanim centrima, što uveliko uključuje i Beograd.                                                                 

(BN) Foto:Facebook