U toku ustoličenje patrijarha u Pećkoj partijaršiji

Liturgija tokom koje će 57. poglavar i 46. patrijarh Srpske pravoslavne crkve Porfirije biti uveden u najsvetiji tron Arhiepiskopa pećkih i Patrijaraha srpskih počela je u Pećkoj patrijaršiji.

Liturgiju, na praznik Pokrova Presvete Bogorodice, slavu Pećkog manastira, služi patrijarh Porfirije uz sasluženje više arhijereja Srpske pravoslavne crkve.

U Pećkoj patrijaršiji prisutni su, između ostalih vladika mitropolit dabrobosanski Hrizostom, mitropolit crnogorsko - primorski Joanikije, vladika raško - prizrenski Teodosije, vladika Pahomije, niški Arsenije, Jerotej Šabbački, vikar patrijarha vladika Sava, kruševački David, budimski Lukijan, bački Irinej, žički Justin, šumadijski Jovan, mileševski Atanasije, dizeldorfski Grigorije, bregalnički Marko, zapadnoamerički Maksim, istočnoamerički Irinej, zapadnoevropski Justin, valjevski Isihije, dalmatinski Nikodim, slavonski Jovan.

Svečanoj liturgiji u okviru koje će biti obavljen čin ustoličenja patrijarha Porfirija prisustvuju i predstavnici Makedonske pravoslavne crkve - arhiepiskop ohridski Jovan, episkop stobijski Marko, kao i mitropolit budimpeštanski i mađarski Ilarion iz Ruske pravoslavne crkve, beogradski nadbiskup Stanislav Hočevar.

U Pećkoj patrijaršiji prisutan je i veliki broj vernika, kao i zamenik direktora Kancelarije Vlade Srbije za Kosovo i Metohiju Borislav Tajić i pomoćnik direktora Dušica Nikolić, zatim princ Filip Karađorđević, predstavnici Srpske liste Goran Rakić, Igor Simić, pravnik Milan Antonijević...

Na liturgiji su i pripadnici Kfora, u čijem su sastavu Italijani, a koji su svakodnevno zaduženi za bezbednost Pećke patrijaršije.

Patrijarh Porfirije nasledio je na tronu Svetog Save, prvog arhiepiskopa SPC, patrijarha Irineja koji je preminuo 20. novembra 2020. godine.

Izabran je za patrijarha na Saboru Srpske pravoslavne crkve održanog 18. februara 2021, a dan kasnije uveden je u najsvetiji tron arhiepiskopa pećkog, mitropolita beogradsko-karlovačkog i patrijarha srpskog u Sabornoj crkvi u Beogradu čemu je prisustvovao predsednik Srbije Aleksandar Vučić i drugi visoki zvaničnici Srbije i iz regiona, kao i predstavnici drugih verskih zajednica.

Patrijarh Porfirije je na Kosovo i Metohiju stigao u petak kada je prvo posetio Prizren, a u kasnim večernjim satima stigao je u Pećku patrijaršiju - tradicionalno sedište u kojoj su vekovima ustoličavani srpski patrijarsi, a ujedno i naziv za Srpsku patrijaršiju, odnosno Srpsku pravoslavnu crkvu i to u periodu od 1346. do 1766. godine kada je kao pomesna crkva imala stepen patrijaršije i svojstvo autokefalnosti.

Sedište Pećke patrijaršije je bilo u Pećkom manastiru, a osnovni naslov poglavara bio je arhiepisop pećki i patrijarh srpski.

Istorija Pećke patrijaršije deli se na tri perioda i to tako da prvi obuhvata period od 1346. do 1463. godine, zatim od 1463. do 1557. i od 1557. do 1766.

Autokefalnu Srpsku arhiepiskopiju 1219. godine ustanovio je Sveti Sava, a ta srednjevekovna Srpska arhiepiskopija naziva se Žičkom, odnosno Pećkom ili Žičko-pećkom arhiepiskopijom i obuhvatala je sve episkopije na području Srpske kraljevine.

U vreme stvaranja Srpskog carstva uzdignuta je 1346. godine na stepen patrijaršije, a na saboru koji je održan u Skoplju, srpski arhiepiskop Joanikije II je proglašen za prvog srpskog patrijarha, sa prestolom u Pećkom manastiru.

Krajem 14. veka i tokom 15. veka, sve episkopije potpale su pod novouspostavljenu tursku vlast, a period borbe za opstanak Pećke patrijaršije započeo je nakon smrti srpskog patrijarha Arsenija II, 1463. godine.

Borba za obnovu Pećke patrijaršije uspešno je okončana 1557. godine i to izborom srpskog patrijarha Makarija, rođaka Mehmed-paše Sokolovića.

Dva veka nakon toga, česti ustanci i seobe Srba iz Osmanskog carstva oslabile su srpsku crkvu i uzdrmale samostalnost Pećke patrijaršije koju su 1766. godine uspeli da ukinu fanarioti zajedno sa turskim vlastima.

Pećka patrijaršija je ponovo uspostavljena 1920. godine, a prvi patrijarh koji je u Pećkom manastiru ustoličen, nakon obnavljanja patrijaršije, je patrijarh Dimitrije i to 24. avgusta 1924. godine.

Kasnije su u Pećkoj patrijaršiji ustoličeni i njegovi naslednici na tronu Svetog Save - patrijarh Varnava 6. jula 1930, patrijarh Gavrilo početkom avgusta 1938, patrijarh German 29. maja 1960, patrijarh Pavle u julu 1994. godine i patrijarh Irinej u oktobru 2010.

(Tanjug)