Priča i sjećanje: Prognani genije koji je volio Srbe...

Na današnji dan, 17. januara 2008. godine u Rekjaviku, u 65. godini preminuo je čuveni američki šahista Bobi Fišer. U jeku najžešćih sankcija Zapada prema Jugoslaviji, Fišer je 1992. na Svetom Stefanu odigrao čuveni meč protiv Borisa Spaskog.

Ostali sportovi 17.01.2019 | 21:45 Fišer je rođen u Čikagu, 9. marta 1943. godine, a postao je poznat kada je 1972. godine u islandskom Rekjaviku, sa kojim je, ispostaviće se, sudbinski povezan, u meču za svjetskog prvaka napravio veliko iznenađenje i savladao Borisa Spaskog. Američki šahista je tako prekinuo višedecenijsku dominaciju sovjetskih šahista ipostao jedini Amerikanac sa titulom šahovskog prvaka svijeta.

Međutim, poslije osvajanja titule Fišer se povukao i nije odigrao meč narednih 20 godina. 1975. godine nije branio svoju titulu protiv Anatolija Karpova jer nije mogao da postigne dogovor s međunarodnom šahovskom federacijom oko uslova meča.

Jedan od najupečatljivijih momenata njegove blistave karijere bio je revanš meč protiv Spaskog odigran na Svetom Stefanu 1992. godine u jeku najžešćih sankcija koje su zapadne sile nametnule Jugoslaviji. To je bio Fišerov povratak šahu poslije dvadeset godina.

Meč je finansirao kontroverzni srpski biznismen Jezdimir Jezda Vasiljević, odnosno njegova firma Jugoskandik, a nagrada je iznosila pet miliona dolara. Fišer je uspio da pobijedi i u tom revanšu, nakon čega se ponovo povukao iz svijeta šaha.

Zbog neslaganja sa politikom SAD i žestokih kritika na njegov račun morao je uskoro da napusti Ameriku. Nakon toga je živio u Mađarskoj, Njemačkoj, na Filipinima i u Japanu. Tokom ovog perioda davao je sve žešće antiameričke i antisemitske izjave, uprkos svom jevrejskom porijeklu.

U periodu između 2004. i 2005. godine nakon što je njegov američki pasoš povučen, japanske vlasti su ga držale u azilu na aerodromu devet mjeseci pod prijetnjom izručenja SAD. Nakon što mu je Island zagarantovao državljanstvo, japanske vlasti su ga pustile u tu zemlju, gde je živio sve do svoje smrti 2008. godine.

Do kraja života Fišer je tvrdio da je svjetski šampion pošto nikada nije poražen.

Iako je bolovao od paranoje, opsesivnog ponašanja i povremenih bijesnih ispada, niko nije dovodio u sumnju njegov šahovski genij, a sa osvojenih 20 uzastopnih turnira još uvijek ima najdužu seriju pobjeda ikada.

Izvor: mondo.ba