13 godina od ubistva Zorana Đinđića

Danas se navršava 13 godina od ubistva premijera Srbije Zorana Đinđića, na koga je izvršen atentat ispred ulaza u zgradu Vlade Srbije u Beogradu.

Srbija 12.03.2016 | 21:55

Premijer Aleksandar Vučić danas je u ime Vlade Srbije položio vijenac na spomen-ploču u dvorištu Vlade.Polaganju vijenca prisustvovali su i članovi Vlade Srbije u tehničkom mandatu.

Osim članova Vlade, 13. godišnjicu ubistva polaganjem cvijeća i odavanjem pošte obilježiće i članovi nekadašnje vlade Zorana Živkovića, DS i Liberalno demokratska partija.

U organizaciji DS biće održano i finalno takmičenje u besjedništvu u Đinđićevu čast, a u Studentskom kulturnom centru biće izvedena predstava "Ubiti Zorana Đinđića" Rajka Đurića i Zlatka Pakovića.

LDP će kao i svake godine organizovati "Šetnju za Zorana", od centrale LDP-a ka dvorištu Vlade Srbije gdje će biti položeni vijenci na mjestu gdje je Đinđić ubijen.Kolona će nastaviti ka Novom groblju u Beogradu gdje će građani odati počast nekadašnjem premijeru Đinđiću.

Zoran Đinđić je 12. marta 2003. godine pogođen snajperskim hicem u srce dok je ulazio u zgradu vlade, a atentator je pucao iz obližnje zgrade u Gepratovoj ulici.

Za ubistvo Đinđića, koji je bio lider Demokratske stranke /DS/, pravosnažno je na višedecenijske kazne zatvora osuđeno više pripadnika "zemunskog klana" i "crvenih beretki", na čelu sa Zvezdanom Jovanovićem kao neposrednim izvršiocem i Miloradom Ulemekom Legijom. Iako postoje indicije, politička pozadina atentata nikada nije otkrivena.

Ostaju misterije da li je postojao "treći metak" i ko su nalogodavci ovog ubistva. Atentatu na premijera prethodio je neuspjeli pokušaj atentata 21. februara 2003. godine, na autoputu Beograd-Zagreb, kod hale Arena, što je takođe obuhvaćeno presudom atentatorima, pripadnicima "zemunskog klana".

Zoran Đinđić rođen je u Šamcu 1952. godine. Bio je srpski političar i državnik, filozof, jedan od 13 intelektualaca koji su obnovili rad predratne DS, gradonačelnik Beograda i premijer Srbije od 2001. do 2003. godine. Još tokom studija zapažen je kao jedan od prvih, mlađih disidenata tadašnje SFRJ.

Diplomirao je filozofiju 1974. godine, a doktorirao 1979. na Univerzitetu u Konstancu u Njemačkoj. Đinđića istorija bilježi kao prvog demokratski izabranog predsjednika Vlade Srbije koji je, nakon što je imenovan na ovu funkciju 2000. godine, pokrenuo niz korjenitih ekonomskih, socijalnih i političkih reformi.

On je bio prvi premijer Srbije poslije pada Slobodana Miloševića 2000. godine i dolaska na vlast Demokratske opozicije Srbije /DOS/. Vlada na čijem je čelu bio izabrana je 25. januara 2001. godine.

Vlada koju je formirao počela je saradnju sa Haškim tribunalom i tokom njenog mandata, u skladu sa međunarodnim obavezama, uhapšeno je nekoliko haških optuženika, među kojima je bio bivši predsjednik Srbije i SRJ Slobodan Milošević. Đinđić je sahranjen 15. marta u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu, u prisustvu više od 70 stranih državnih delegacija, dok je u pogrebnoj povorci na ulicama Beograda bilo više stotina hiljada građana.

U policijskoj akciji "Sablja", provedenoj odmah nakon njegovog ubistva, uhapšen je atentator, bivši pomoćnik komandanta Jedinice za specijalne operacije Zvezdan Jovanović, njegovi pomagači, kao i većina pripadnika zemunskog i drugih kriminalnih grupa.

U avgustu 2003. godine podignuta je optužnica protiv 44 osobe za učešće u ubistvu Đinđića, a prvi na listi okrivljenih Milorad Ulemek Legija predao se srpskim vlastima 2. maja 2004. godine, nedugo poslije izbora Vojislava Koštunice za premijera, a nakon 14 mjeseci skrivanja.

Suđenje optuženima za ubistvo Đinđića počelo je 22. decembra 2003. godine u Okružnom sudu u Beogradu. Oni su 23. maja 2007. oglašeni krivim i prvostepenom presudom osuđeni na ukupno 378 godina zatvora. Američki nedjeljnik "Tajm" je u septembru 1999. godine uvrstio Đinđića među 14 vodećih evropskih političara trećeg milenijuma.

Đinđić je dobitnik ugledne njemačke nagrade "Bambi" za 2000. godinu u oblasti politike, a 2002. u Pragu je primio nagradu fondacije "Polak" za doprinos razvoju demokratije u Srbiji. Autor je niza naučnih radova iz oblasti filozofije i političke teorije i prevodilac više filozofskih djela.

Aktivno se bavio i političkom publicistikom. Iza sebe je ostavio dvoje djece, a Đinđićeva supruga Ružica danas vodi Fondaciju "Dr Zoran Đinđić".