Pljačku BIB-a svjesno omogućila Agencija

U Izvještaju Republičkog deviznog inspektorata Republike Srpske o izvršenoj inspekcijskoj kontroli Balkan Investment Banke, koji je u posjedu poslovnog portala CAPITAL.ba, detaljno su opisane prevare koje se odnose na fiktivno povećanje kapitala BIB-a od čak 15,2 miliona KM, kao i fiktivne transakcije akcijama koje su imale za cilj izvlačenje kapitala iz ove banke.

Republika Srpska 09.02.2016 | 23:00

Frapantno je da je Republički devizni inspektorat Republike Srpske uspio da utvrdi ogromne nepravilnosti koje je Agencija za bankarstvo Republike Srpske godinama unazad odbijala da vidi i time svjesno omogućila pljačku građana Republike Srpske.

Injac ćutala

Agencija za bankarstvo Republike Srpske je 22.decembra 2006. godine odobrila kompaniji UAB Asocijuoto Turto Valdymas da može steći preko 10 do 33 odsto kapitala BIB-a.

U Izvještaju Republičkog deviznog inspektorata se navodi da ABRS nije ispitala kretanje novčanih sredstava po ovom osnovu, kao ni finansijsko stanje subjekta i njegovo poslovno iskustvo, te da je donošenjem ovog rješenja omogućila zloupotrebu preuzimanja kapitala od strane UAB Asocijuoto Turto Valdymas.

ABRS, pišu inspektori, nije iskoristila pravo da ospori dokapitalizaciju BIB-a od strane of-šor kompanija Bellgrad LLC U.S.D. i Capital Link U.S.D. koje su osnovane na Djevičanskim ostrvima i koja očigledno nisu koristila svoja sredstva za dokapitalizaciju banke.

U skladu sa Zakonom o bankama Republike Srpske Agencija je bila obavezna da ocijeni poslovnu reputaciju i finansijsko stanje ovih kompanija i da na osnovu toga ocijeni da li da odobri sticanje značajnog vlasničkog udijela u Banci.

Međutim, Agencija za bankarstvo Republike Srpske je svjesno prekršila Zakon o bankama Republike Srpske i dozvolila sumnjivoj firmi iz poreskih rajeva da poveća vlasnički udio u BIB-u.

Fiktivna dokapitalizacija bezvrijednim akcijama

Inspektori Republičkog deviznog inspektorata zaključuju da je „dokapitalizacija“ u 2008. godini poslužila za prividno povećanje osnovnog kapitala u cilju podizanja kreditnog maksimuma prema klijentima BIB-a.

Novac koji je stigao po osnovu dokapitalizacije isti dan ili najkasnije u roku od mjesec dana od uplate prebacuje se u UKIO Bankas na račune kompanija registrovanih u poreskim rajevima, a po osnovu dokapitalizacije navedenih društava u Litvaniji od strane BIB-a.

„Kupljene“ akcije bile su tržišno bezvrijedne.

Inspektorat je utvrdio da je najvećem akcionaru UKIO Banko Investicone Grupe UAB u ovim transakcijama vraćeno 2.303.968 KM. Krajnji zaključak u izvještaju Republičkog deviznog inspektorta je da je navedeni način dokapitalizacije suprotan zakonskim propisima Republike Srpske.

Nakon provedene fiktivne dokapitalizacije kapital banke je 27 miliona KM. Kapital Banke je fiktivno povećan za 15.207.368 KM.

Kako je provedena „operacija“

Osnovni kapital Banke, u redovnim akcijama, iznosio je 14.792.632 KM umjesto prikazanih 30.000.000 KM, otkrili su devizni inspektori još 2013. godine u izvještaju.

Balkan Investment Banka osnovana je 4. februara 2000. godine sa osnivačkim kapitalom od 5.000.000 KM.Osnivači su UKIO Banko Investicone Grupe UAB (2.550.000 KM) i UKIO Bankas AB Litvanija (2.450.000).

Drugom emisijom akcija 23. marta 2001. godine osnovni kapital banke je povećan za 500.000 KM. Nakon toga ukupan kapital banke iznosi 10.000.000 KM. UKIO Bankas AB Litvanija 14. decembra 2001. godine prodaje dio akcija društvu Capital Link U.S.D. (za 1.400.000 KM) i društvu Bellgrad LLC U.S.D. (za 1.100.000 KM). U narednim godinama dolazi do povećanja kapitala banke i promjene vlasničke strukture.

UAB Asocijuoto Turto Valdymas 27. decembra 2006. godine kupuje 195.150. akcija u vrijednosti od 1.951.500 KM od Bellgrad LLC U.S.D, 195.190 akcija u vrijednosti 1.951.900 KM od Capital Link U.S.D. i 149.500 akcija u vrijednosti od 1.498.500 KM od UAB Dujotekana U.S.D.

BIB je na osnovu ugovora od 27. decembra 2006. godine (koji ne postoji u BIB-u) dala nalog istog dana da se sa prelaznog računa BIB-a u UKIO Bankas isplati na račun UAB Asocijuoto Turto Valdymas u UKIO banci iznos od 1.951.900 KM.

UAB Asocijuoto Turto Valdymas istog dana uplaćuje isti iznos na račun Capital Link U.S.D. u BIB-u za kupovinu akcija.

Capital Link U.S.D. sa svog računa u BIB-u narednog dana prenosi sredstva na UAB Asocijuoto Turto Valdymas, a koji istog dan taj iznos uplaćuje na prelazni račun BIB-a u UKIO Bankas, odnosno na račun sa koga su sredstva krenula.

Pljačka se nastavila 2008. godine

BIB je u periodu od 18. do 22. novembra 2008. godine avansno uplatila UAB Kapitalinis Turtas na njegov račun u Ukio banci 8.703.443,50 KM za kupovinu zemljišta u Litvaniji na kome bi trebao biti izgrađen poslovni prostor.

UAB Kapitalinis Turtas sa svog računa u Ukio banci vrši povrat avansa nakon završene dokapitalizacije BIB-a. BIB je od 17. novembra do 18. decembra 2008. godine isplatila avanse u iznosu od 6.933.629 KM pravnim licima registrovanim u poreskim rajevima.

Oni su dobijena sredstva koristili za kupovinu akcija povezanih lica sa sjedištem u Litvaniji. Smjer kretanja novca je bio sljedeći – iz BIB-a prema računima povezanih lica u Ukio Banci, a nakon toga iz Ukio Banke prema BIB-u u svrhu povećanja njenog kapitala.

Inspektori: Sredstva „provozana“

Inspektori konstatuju da su na ovaj način sredstva samo „provozana“ na osnovu fiktivnih ugovora, tako da nije izvršeno stvarno plaćanje po navedenom poslu kupovine akcija od UAB Asocijuoto Turto Valdymas.

Društvo UAB Asocijuoto Turto Valdymas osnovano je u Kaunasu. Ukupan kapital društva 27. decembra 2006. godine (kada su prebačena sredstva) iznosi 5.153.043,84 KM, a to je manje od vrijednosti kupljenih akcija BIB-a u ukupnom iznosu od 5.401.900 KM.

Društvo nema redovnu dijelatnost, a direktor društva je Oksana Kovtun, koja je ujedno i član Nadzornog odbora Fabrike glinice „Birač“.

Inspektori tvrde da je „očigledno riječ o povezanom pravnom licu“ sa UKIO Bankas, UBIG-om, kao i BIB-om.

(Sutra: Kako su iz VSTS-a prebacivani milioni BIB-a na račune povezanih firmi – Fiktivni krediti naplaćeni iz imovine FG „Birač“ i „Rudnika Srebrenica“)

Izvor: Capital