Sjećanje na velikog srpskog naučnika

U srijedu, 10.

Republika Srpska 08.07.2013 | 21:15 U srijedu, 10. jula navršava se 157 godina od rođenja jednog od najvećih umova u istoriji, slavnog srpsko - američkog naučnika i pronalazača Nikole Tesle. Nikola Tesla najviše je doprinio nauci i tehnološkom progresu svijeta kao pronalazač obrtnog magnetnog polja, indukcionog motora, polifazne naizmjenične struje, generatora i kompletnog sistema proizvodnje i distribucije električne energije. Patentirao je niz izuma na kojima se zasniva savremena elektronika i elektrotehnika uopšte, po njemu je jedinica međunarodnog SI sistema dobila naziv — mjera za magnetnu indukciju "tesla". Konstruisao je generator struja visoke frekvencije i napona, danas poznat kao "Teslin transformator" ili transformator bez jezgra. Rođen je 10. jula 1856. godine u Smiljanu kod Gospića, tadašnjoj Vojnoj granici u Austriji, a danas Hrvatskoj, kao sin pravoslavnog sveštenika Milutina Tesle. Studirao je na Politehničkoj školi u Gracu i studije filozofije prirode na Univerzitetu u Pragu. Pronalazački period započinje u Budimpešti u Centralnom telegrafskom uredu, gdje je usavršio aparat za pojačanje glasa kod telefona i došao na ideju o obrtnom magnetnom polju. U SAD odlazi 1884. godine i počinje da radi u Edisonovoj kompaniji, koju napušta već iduće godine i osniva sopstvenu kompaniju - "Tesla Ark end lajt Ko“. U saradnji sa kompanijom Vestinghaus izgrađena je prva centrala na Nijagarinim vodopadima po Teslinom sistemu, koja je komercijalno otvorena 15. novembra 1896. godine puštanjem struje do grada Bafala i bila je uvršćena u jedno od svjetskih čuda toga doba. U NJujorku izvodi javni eksperiment sa radio-upravljanim /teledirigovanim/ brodom. Ovi patenti su mu posmrtno, pred Vrhovnim sudom SAD, donijeli prioritet u otkriću radija. U periodu 1901-1905. godine gradio je veliku eksperimentalnu stanicu - centralu sa visokim antenskim tornjem na Long Ajlendu kraj NJujorka, sa idejom da realizuje svoj "Svjetski radio sistem", ali taj projekat nikada nije završio. U projektu "Svjetski radio sistem“, govoreći ondašnjim tehničkim riječnikom, opisao je u 12 tačaka ono što se danas zove bežični internet, mobilna telefonija i GPS. Tesla je umro u samdeset i sedmoj godini u Hotelu "NJujorker" 7. januara 1943. godine. Posmrtni ostaci jednog od najvećih ljudi, koji su živjeli u prošlom vijeku, nalaze se u Muzeju "Nikole Tesle" u Beogradu u urni idealnog sfernog oblika. Teslin rođendan u Srbiji obilježava se kao nacionalni Dan nauke.