Republici Srpskoj stiže na naplatu stotine miliona KM

Ostalo je manje od dva mjeseca do sjednice Arbitražnog vijeća pred Sudom u Vašingtonu na kome će se razmatrati zahtjev Republike Srpske za poništenje presude koja je obavezuje da slovenačkoj kompaniji “Vijadukt” isplati 90 miliona KM odštete. Spor je izgubljen zbog jednostranog raskida ugovora o koncesiji za izgradnju hidrocentrala na Vrbasu. Struka ističe da je riječ o konačnoj arbitražnoj odluci za koju ne postoji pravo žalbe.

Republika Srpska decenijama gubi milione i milijarde u zamršenom klupku afera i propalih projekata. Milionska potraživanja stižu na naplatu ove godine i to 90. miliona maraka za isplatu duga slovenačkom “Vijaduktu” i glavnica duga sa bečke berze.  Zbog neodgovorne vlasti potraživanja se fakturišu građanima. 

Ostalo je manje od dva mjeseca do sjednice Arbitražnog vijeća pred Sudom u Vašingtonu na kome će se razmatrati zahtjev Republike Srpske za poništenje presude koja je obavezuje da slovenačkoj kompaniji “Vijadukt” isplati 90 miliona KM odštete. Spor je izgubljen zbog jednostranog raskida ugovora o koncesiji za izgradnju hidrocentrala na Vrbasu. Struka ističe da je riječ o konačnoj arbitražnoj odluci za koju ne postoji pravo žalbe.

Ekonomista Milenko Stanić u izjavi za BN kaže da je u arbitražnom postupku Republika Srpska izgubila ne samo 90 miliona maraka, već i troškove postupka u iznosu od oko 10 miliona maraka. On naglašava da će za svaki mjesec kašnjenja u isplati Republika Srpska platiti značajne troškove. 

Slovenci su prije pokretanja arbitraže nudili nagodbu od par miliona evra, ali su u Vladi Republike Srpske to odbili, smatrajući kako je pravda na njihovoj strani. 

“Bukvalno je posao napravljen advokatima koji su sigurno zaradili basnoslovne sume novca. Iz čijeg džepa? Iz budžeta Republike Srpske.”, ističe Mirjana Orašanin, poslanik SDS u Narodnoj skupštini Republike Srpske.

Ministar finansija Zora Vidović svojevremeno je izjavljivala da će teret potraživanja pasti na račun Eleketroprivrede. Ekonomista Stanić pak navodi da su gubitinci građani Republike Srpske koji će platitit te obaveze i štete koje prelaze iznose od 100 miliona ili preko računa električne energije ako platilac bude Elektroprivreda Republike Srpske, odnosno indirektno preko budžeta ako platilac bude budžet Republike Srpske. 

Dok društvo skupo plaća posljedice štetnih ugovora koji nisu zaštitili Republiku Srpsku, postavlja se pitanje zašto niko ne snosi odgovornost? 

Ekonomski analitičar Jelena Trivić ocjenjuje da se iza svega kriju nepoznati interesi i raskusuravanje te da bi se time trebali baviti istražni organi i pravosuđe.  “Ono čemu bi se trebalo suditi je Vlada Republike Srpske koja je dovela ovaj narod u takvu situaciju da se ovi dugovi izgube, odnosno da se postupak na sudu izgubi.”, dodaje ekonomista Aleksa Milojević. 

Još jedno milionsko potraživanje dolazi na naplatu sredinom ove godine i to glavnica duga  sa bečke berze, na kojoj je prodato 168 miliona evra obveznica nepoznatom kupcu. Nepoznat je i kupac 300 miliona evra obveznica sa londonske berze. 

Ekonomista Milojević postavlja pitanje: 

“Zar nije ogromno poniženje za ovaj narod da se vlast zaduži na londonskoj berzi, a da se ne zna ko je kupio obveznice i kome mi to treba da vraćamo?”

Da je zaduženje bilo netransparentno, slaže se i Jelena Trivić. Sa druge strane ekonomista Stanić podvlači da postoji urgentna potreba da se mijenja Zakon o unutrašnjem dugu i zaduženju Srpske, odnosno da se pitanje zaduženja vrati u nadležnost Narodne skupštine Republike Srpske, koja treba da bude kočnica prekomjernog zaduženja. 

Dugovi se gomilaju, štete po Republiku Srpsku sve veće, ali za sve to niko ne odgovara. Sankcije nema, građani kratkog pamćenja, a vladajući političari gospodari života i smrti Republike Srpske.

(BN Foto: BN)