Vlada krši zakon produžavanjem mandata v.d. direktorima

U Republici Srpskoj je imenovanje direktora javnih preduzeća i instuticija u status vršioca dužnosti u posljednjim godinama postalo redovna praksa.

Republika Srpska 11.10.2020 | 20:00

Na čelu Pošta, Elektroprivrede, Željeznica, Fonda zdravstva... su vršioci dužnosti, a pojedini u v.d. statusu provedu i po nekoliko godina, čime Vlada otvoreno ignoriše politički smisao postojanja ovog instituta.

V.d. direktor - nekada izuzetak kao privremeno rješenje do izbora direktora u punom mandatu, a danas vršioci dužnosti upravljaju skoro svim republičkim upravama, agencijama, zavodima, ustanovama i javnim preduzećima. Zakon o državnim službenicima međutim jasno kaže kada se to može raditi i u kom vremenskom okviru.

Član 42, Zakon o državnim službenicima Republike Srpske:

(1) Akt o postavljenju vršioca dužnosti donosi se u slučaju osnivanja novog republičkog organa uprave, smrti ili razrješenja državnog službenika.

(2) Vlada imenuje vršioca dužnosti na period do 90 dana, bez sprovođenja postupka javne konkurencije, s tim da se za isto radno mjesto akt o postavljenju može donijeti još najviše dva puta uzastopno.

Bez obzira na ono što piše u zakonu, mnogi su na tim pozicijama duže od zakonski definisanog roka od najviše 9 mjeseci, čak i po nekoliko godina u v.d. statusu. Ovo postavlja pitanje: da li je onda ono što oni potpisuju uopšte zakonito? Na ovo je tokom posljednje sjednice Narodne skupštine Republike Srpske, upozorila Jelena Trivić, poslanik Partije demokratskog progresa.

"Da li je sve što uradi v.d. direktor koji je nezakonito na tom mjestu zapravo nezakonito? Sve što uradi v.d. direktor koji je već dva puta po 90 dana bio v.d. direktor, je nezakonito. Dakle, u ovoj državi je 90 odsto pravnih akata nezakonito", rekla je Trivićeva.

Iz Generalnog sekretarijata Vlade Republike Srpske ne odgovaraju na naša pitanja o zakonskom uporištu na koje se pozivaju kod beskonačnog predužavanja mandata v.d. direktora izvan zakonskog roka. Ovo jasno pokazuje, smatraju u civilnom sektoru, da se svjesno ignorišu zakonske odredbe, kako bi se izašlo u susret političkim imenovanjima.

"To moraju biti privremena imenovanja i ne smiju se ponoviti. U praksi se dešava suprotno", kaže za BN TV Uglješa Vuković iz "Transparensi internešnela BiH".

I Pravobranilaštvu Republike Srpske smo postavili pitanje: o eventualnim koracima ukoliko dođe do toga da neko ospori akt Republike Srpske, jer ga je potpisao direktor koji je nezakonito bio u v.d. mandatu, međutim odgovora nema. Da postoji nezavisno pravosuđe, smatraju politikolozi, ono bi samo ispitalo v.d. direktore izvan zakonskog roka i njihove odluke.

Ovakvom praksom , smatraju naši sagovornici, se potpuno pogrešno, ali bez ikave kazne za one koji to rade, primjenjuje institut vršioca dužnosti, koji je i uspostavljen da bi se samo u situacijama kada nije moguće odmah raspisati konkurs, privremeno imenovao direktor u v.d. statusu, a čim se stvore mogućnosti, da se izabere direktor u punom mandatu po zakonski utvrđenoj proceduri.

BN TV