Grad koji je svijet zaboravio

Gradić Ani u turskoj provinciji Kars na granici sa Jermenijom svedoči o dinastiji jednog kraljevstva i carstva - od Vizantije do Osmanlija. Nekada je ovaj grad bio mesto stanovanja hiljada ljudi, kulturni centar i regionalna sila pod srednjovekovnom jermenskom dinastijom.

Putovanja 21.03.2016 | 13:00

Ani se prvi put spominje u 5. veku, a prestonica Jermenije je postao 961. Do 18. veka je bio potpuno napušten. Danas je jezivi i napušteni grad duhova koji "stoji sam" na platou u udaljenim visoravnima na severoistoku Turske, 45 kilometara udaljen od turskog grada Karsa.

Posetioce koji prolaze kroz Ani odmah dočekaju gradski zidovi s panoramskim pogledom na ruševine koje obuhvataju tri veka i pet carstava - uključujući Jermence, Vizantijce, turske Seldžuke, Gruzijce i Osmanlije.

Grad Ani je ustupljen Rusiji kada je Otomansko carstvo poraženo za vreme rusko-turskog rata. Nakon izbijanja Prvog svetskog rata, Turci su se borili da se vrate na severoistok Anadolije. Iako su povratili Ani i okolinu, u regiji je formirana Republika Jermenija.

Ruševine drevnog mosta preko reke Akhurian, koja vijuga na dnu jaruge i tako stvara prirodnu granicu, niko ne dira s obzirom na sporno stanje tursko-jermenskog odnosa. Ove dve zemlje već dugo se ne slažu oko masovnih ubistava Jermenaca koji su se dogodili u okviru Osmanskog carstva tokom Prvog svetskog rata. Turska je službeno zatvorila svoju kopnenu granicu sa Jermenijom 1993. godine kao odgovor na teritorijalni sukob između Jermenije i turskog saveznika Azerbejdžana.

Istoričari su dugo tvrdili kako je Ani zaboravljeni srednjovekovni Neksus i kao rezultat toga, grad je sada na probnoj listi za priznavanje u UNESCO-ovu Svetsku baštinu. Uz malo sreće i pažljivim restauratorskim radovima koji su počeli 2011. godine, grad može da oživi.

Naučnici procenjuju da je u 11. veku, populacija u Aniju dostigla čak 100.000 ljudi. Umetnička vizualizacija na osnovu arheoloških nalaza, pokazuje kako je grad odisao srednjovjekovnom gužvom sa bezbroj zanatskih radionica i impresivnih crkava.

Poznatom kao "grad sa 1.001 crkvom", u Aniju su jermenski vladari i gradski trgovci finansirali veliki broj bogomolja. Arheolozi su otkrili dokaze o postojanju najmanje 40 crkava, kapela i mauzoleja do danas.

B 92