12 godina od ubistva Zorana Đinđića

Danas se navršava 12 godina od ubistva premijera Srbije Zorana Đinđića, na koga je atentat izvršen ispred ulaza u zgradu Vlade Srbije u Beogradu.

Za ubistvo Đinđića, koji je bio lider Demokratske stranke /DS/, pravosnažno je na višedecenijske kazne zatvora osuđeno više pripadnika "zemunskog klana" i "crvenih beretki", na čelu sa Zvezdanom Jovanovićem kao neposrednim izvršiocem i Miloradom Ulemekom Legijom.

Iako postoje indicije, politička pozadina atentata nikada nije otkrivena.

Zoran Đinđić rođen je u Bosanskom Šamcu 1952. godine. Bio je srpski političar i državnik, filozof i doktor filozofije, jedan od 13 intelektualaca koji su obnovili rad predratne DS, gradonačelnik Beograda i premijer Srbije od 2001. do 2003. godine.

Đinđića istorija bilježi kao prvog demokratski izabranog predsjednika Vlade Srbije koji je, nakon što je imenovan na ovu funkciju 2000. godine, pokrenuo niz korjenitih ekonomskih, socijalnih i političkih reformi.

On je je bio prvi premijer Srbije poslije pada režima Slobodana Miloševića 2000. godine i dolaska na vlast Demokratske opozicije Srbije /DOS/. Vlada na čijem je čelu bio izabrana je 25. januara 2001. godine.

Vlada koju je formirao počela je saradnju sa Haškim tribunalom i tokom njenog mandata, u skladu sa međunarodnim obavezama, uhapšeno je nekoliko haških optuženika, među kojima je bio i bivši predsjednik Srbije i SRJ Slobodan Milošević.

Đinđić je sahranjen 15. marta u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu, u prisustvu više od 70 stranih državnih delegacija, dok je u pogrebnoj povorci na ulicama Beograda bilo više stotina hiljada građana.

U policijskoj akciji "Sablja", provedenoj odmah nakon njegovog ubistva, uhapšen je atentator, bivši pomoćnik komandanta Jedinice za specijalne operacije /JSO/ /crvenih beretki/ Zvezdan Jovanović, njegovi pomagači, kao i većina pripadnika zemunskog i drugih kriminalnih grupa.

U avgustu 2003. godine podignuta je optužnica protiv 44 osobe za učešće u ubistvu premijera Đinđića, a prvi na listi okrivljenih Milorad Ulemek Legija predao se srpskim vlastima 2. maja 2004. godine, nedugo poslije izbora Vojislava Koštunice za premijera, a nakon 14 mjeseci skrivanja.

Suđenje optuženima za ubistvo premijera Đinđića počelo je 22. decembra 2003. godine u Okružnom sudu u Beogradu. Oni su 23. maja 2007. oglašeni krivim i prvostepenom presudom osuđeni na ukupno 378 godina zatvora.

Američki nedjeljnik "Tajm" je u septembru 1999. godine uvrstio Đinđića među 14 vodećih evropskih političara trećeg milenijuma.

Đinđić je dobitnik ugledne njemačke nagrade "Bambi" za 2000. godinu u oblasti politike, a 2002. u Pragu je primio nagradu Fondacije "Polak" za doprinos razvoju demokratije u Srbiji.

Autor je niza naučnih radova iz oblasti filozofije i političke teorije i prevodilac više filozofskih djela. Aktivno se bavio i političkom publicistikom.

Iza sebe je ostavio dvoje djece, a Đinđićeva supruga Ružica danas vodi Fondaciju "Dr Zoran Đinđić".