Puca svaki šesti brak

U Republici Srpskoj povećan broj razvoda, tokom 2013. rastalo se 886, godinu ranije 517 bračnih parova. Sociolozi: Jedan od razloga i to što se, pod pritiskom okoline, u brak stupa ishitreno

Republika Srpska 08.05.2014 | 08:51

Brzina savremenog načina života i veliki pritisak zbog egzistencijalne nesigurnosti sve više se odražavaju na bračne parove, upozoravaju stručnjaci. Ali i dodaju da mnogo zajednica „puca“ jer se, pod pritiskom okoline, u brak stupa ishitreno.

Prema najnovijim statističkim podacima, u prosjeku se na hiljadu sklopljenih brakova - 153 završe razvodom, dakle propadne svaki šesti.

Samo tokom 2013. u Srpskoj je registrovano 886 razvoda, dok ih je godinu dana ranije bilo 517. Najviše je onih koji odluče da stave tačku na zajednički život poslije 15 godina braka, a u drugoj grupi po učestalosti su parovi koji se razilaze pošto su zajedno proveli od pet do devet godina.

Nažalost, malo je onih koji prije nego što napuste bračnu zajednicu, potraže pomoć u nekom od savjetovališta.

Supružnici jedni drugima leđa okreću najviše u Banjaluci, što je i očekivano, jer je riječ o opštini sa najvećim brojem stanovnika u RS, a slijede Bijeljina, Prijedor i Teslić.

Prema Porodičnom zakonu Republike Srpske u zahtjevu za razvod braka nije potrebno navoditi razloge, dovoljno je navesti - nepodnošljivost zajedničkog života.

Banjalučki psiholog Sonja Stančić ističe da su glavni razlozi za sve veći broj razvoda norme koje diktira moderno društvo, ali i pritisak sredine.

"Mnogi su faktori koji utiču da dođe do krajnje netrpeljivosti među parnerima i na kraju do razvoda braka - objašnjava Sonja Stančić".

Jedan od problema je i u tome što se malo razmišlja o braku prije samog stupanja u ovu vrstu zajednice, a obično su društvene norme te koje utiču na ishitreno stupanje u sam brak.

Mi smo, ipak, i dalje, uz svu svu želju da slijedimo svjetski trend i kulturu ponašanja i dalje podneblje provincijskih načela.

Stančićeva navodi da parovi, odnosno njihove porodice koje ih „guraju“ u brak prije vremena, više pažnje posvećuju načelima poput onog da je „do te i te dobi normalno stupiti u brak, imati dijete, osnovati porodicu, a manje pažnje usmjereno je na to da li su budući supružnici zaista jedno za drugo.

I sociolog Ivan Šijaković smatra da na porast broja razvoda značajno utiče i nedovoljno shvatanje značaja institucije braka.

"Brak sve manje postaje institucija za koju su partneri spremni da se bore i da je štite. Oni brak sve više doživljavaju kao nešto u šta mogu da uđu i i iz čega mogu izaći kad god hoće. S druge strane, vrtoglav porast broja razvoda može da se protumači i kao modni trend, jer je za neke ljude postala stvar prestiža da iza sebe imaju što više razvoda. Oni u brak ulaze kao u tržni centar, uz predubjeđenje da će sa partnerom živjeti dok im bude lijepo i zanimljivo", ističe Šijaković.

Ombudsman za djecu Republike Srpske Nada Grahovac upozorila je da nema efikasne zaštite djece i njihovih interesa u slučajevima kada roditelji usljed prekida zajednice ne sarađuju sa nadležnim organima, niti postupaju po njihovim odlukama.

Ona je navela da je od 2010. do 2012. godine registrovano 1.674 djece iz razvedenih brakova, ističući da sistem mora da definiše efikasne mehanizme postupanja nadležnih organa i njihov stalni nadzor.