Srpski heroji u armiji SAD

Osim Tesle, Pupina i drugih, u istoriju Sjedinjenih Američkih Država zlatnim slovima su upisana imena srpskih vojnika koji su u, po mnogima najmoćnijoj armiji na svetu, bili generali, admirali, pukovnici, piloti, heroji i nosioci najviših državnih odlikovanja.

Republika Srpska 23.09.2013 | 16:45 Osim Tesle, Pupina i drugih, u istoriju Sjedinjenih Američkih Država zlatnim slovima su upisana imena srpskih vojnika koji su u, po mnogima najmoćnijoj armiji na svetu, bili generali, admirali, pukovnici, piloti, heroji i nosioci najviših državnih odlikovanja.Jedan od srpskih doseljenika i učesnik Prvog srpskog ustanka koji će zauvek ostati u američkim analima bio je Đorđe Šagić ili Đordž Fišer (1795-1873). Kao jedan od vođa teksaške revolucije i najviše rangiranih masona, pomogao je kod polaganja obeliska posvećenog prvom američkom predsedniku Džordžu Vašingtonu u glavnom gradu SAD. Nezaboravan je i američki pukovnik i marinac Mičel Pejdž ili Mihajlo Pejić (1918-2003), rođen u Pensilvaniji u porodici srpskih doseljenika iz Vojne krajine. Rešenje o dodeli medalje časti, kao najvećeg vojnog priznanja, potpisao mu je lično predsednik SAD Frenklin Delano Ruzvelt zbog iskazanog junaštva na pacifičkom ratištu u bici za Gvadalkanal 25. oktobra 1942. godine. Naime, Pejdž je ostao jedini preživeli marinac u napadu Japanaca na uzvišenje prema aerodromu Henderson fild. Kako bi stvorio utisak da američki položaj nije ostao bez odbrane, Pejić je svu noć naizmenično pucao iz četiri teška mitraljeza. U jednom trenutku je izašao iz rova noseći mitraljez i naterao Japance u beg. Kasnije je dobio i prestižni orden pomorske legije Valoza i purpurno srce, a odlikovan je i u Korejskom ratu. Koliko je bio važan za Amere govori podatak da je po njegovom liku 1998. godine napravljena jedna od najpopularnijih igračaka ikada prodavanih u američkim radnjama, a ostaće upamćeno i da je Mihajlo u svojoj kuhinji uvek držao sliku "Boj na Kosovu". Sam protiv svih Medalju časti u Prvom svetskom ratu dobio je i pukovnik Džejk Aleks Mandušić, Aleksa Mandušić (1887 -1959) ili "Big Džejk", rođen u Prizrenu. Kao vodnik u 33. pešadijskoj diviziji američke vojske u kritičnom delu akcije, kada su svi oficiri stradali, preuzeo je komandu i krenuo napred. Bajonetom je ubio petoricu, a kada mu se on slomio, koristio je kundak puške i sam zarobio 15 neprijateljskih vojnika.  Po njemu se danas zove objekat američke vojske za trening sa bajonetima u Fort Noksu u Kentakiju. Među odlikovanima medaljom časti u Prvom svetskom ratu bio je i Rade Grba Grbić i to u američkoj mornarici, a Luis Čukela je bio prvi u istoriji SAD koji je u istom periodu dobio dve takve medalje (armijsku i mornaričku). Inače, Čukela je bio nosilac i najviših vojničkih priznanja Jugoslavije, Belgije i Francuske.