Sudovi u Brčkom zatrpani tužbama

Nakon što je presudom Apelacionog suda Distrikta Brčko, krajem augusta ove godine, naplata takozvane obrade kredita proglašena nezakonitom, mnogi građani ove lokalne zajednice odlučili su podići tužbe protiv banaka kod kojih su podigli kredite.

Bosna i Hercegovina 09.12.2018 | 15:44 Struka smatra da te naknade ne pripadaju kategoriji direktnih troškova nego se mogu smatrati bankarskom praksom, izvijestila je Federalna televizija.

Klijent advokata Srđana Marjanovića, koji je pred brčanskim Osnovnim, a potom i Apelacionim sudom dobio presudu, jer mu je kod jedne poslovne banke 2008. godine obrada kredita naplaćena 2.000 maraka, nije želio pred kamere.

Njegov advokat tvrdi da je ovo prva ovakva presuda u Distriktu, a vjerovatno i u BiH, te da je ovom presudom utvrđeno da jednokratna naknada koja se kreće do 1,5 odsto ne predstavlja stvarni trošak banke.

"Banka ne može naplaćivati određene usluge i troškove za koje se ne zna na koji način su utvrđeni, na koji se način došlo do njih i zbog čega se ista naknada u procentualnom iznosu vezuje za iznos odobrenog kredita. Korisnici kredita moraju unaprijed da znaju o kakvim troškovima se radi", kaže advokat.

Ekonomist Srđan Lalić vještačio je u spomenutom slučaju pred Osnovnim sudom i tvrdi da troškovi obrade kredita u ekonomskom smislu nemaju ekonomsku opravdanost, jer ne pripadaju kategoriji direktnih troškova, nego se ta vrsta troškova može podvesti pod bankarsku praksu.

"Kamatna stopa je cijena kredita, koja obuhvata troškove banke kod prikupljanja depozita od klijenata, operativne troškove u koje su uključeni troškovi obrade kredita, troškovi rizika procjene rizika i, naravno, na kraju marž", kaže on.

Izjavu neke od banaka Federalna televizija nije uspjela da dobije jer nisu željeli pred kamere. A nakon ove presude, advokata Marjanovića zatrpali su zahtjevi novih više od 250 klijenata za tužbe zbog nezakonite naplate za obradu kredita. 

"Bez obzira na to o kakvom vremenskom periodu se radi, da li su krediti otplaćeni ili ne, o kojoj vrsti kreditnog proizvoda se radi – apsolutno nema ograničenja u pogledu traženja vraćanja tog novca", tvrdi Marjanović.

Troškove obrade kredita naplaćuju i banke u Republici Srpskoj. U Agenciji za bankarstvo RS su za Srpskainfo rekli da jednokratna naknada za obradu kredita nisu zakonski određene.

"Banke jedino imaju obavezu da blagovoremeno i jasno informišu potencijalne korisnike bankarskih usluga, te da ih jasno definišu samim ugovorom o kreditu", kažu u Agenciji za bankarstvo.

Visina i način naplate naknada definisani su internim aktima i poslovnom politikom svake pojedinačne banke i obuhvaćeni su opštim uslovima poslovanja. Po podacima regulatora, jednokratne naknade za obradu kredita se razlikuju od banke do banke i zavise od vrste kreditnog proizvoda, a pregled naknada po kreditnim proizvodima objavljuju na svojim internet stranicama.

"Prosječne naknade za obradu kredita se kreću od nula do 1,5 odsto", kažu u Agenciji za bankarstvo.

Navode da je svaka banka obavezna da objavi opšte uslove poslovanja, a objavljuje se na internet stranici banke i na pogodnom mjestu u poslovnim prostorijama banke u kojima se pružaju usluge klijentu.

Izvor: Srpskainfo