Tirkizna nevjesta Epira
Parga, grčki gradić u Jonskom moru, pleni jedinstvenom arhitekturom, prelepim plažama i burnom istorijom. Fasade u starom gradskom jezgru su u žutoj i crvenoj boji, jer tako nalaže propis, pišu "Večernje novosti".
Putovanja 01.09.2016 | 10:55
Fasade u starom jezgru ovog gradića, okruženog visokim planinama bujne vegetacije i kao uronjenog u Jonsko more predivnih tirkiznih nijansi, većinom su u žutoj i crvenoj boji, jer tako nalaže gradski propis. Ali, Grci kao i mi, vole da prkose pravilima, te pojedine kućice okreče u plavo. Tek da podsete putnika da je u Grčkoj.
Parga, naselje sa oko 4.000 žitelja, čiji se broj u letnjoj sezoni učetvorostruči, nalazi se na na sevrezopadu Grčke, između gradova Igumenica i Preveza i nasuprot ostrva Krf od koga je udaljena 80-ak kilometara. Zbog jedinstvenog šarma uskih i brdovitih uličica "složenih" u obliku amfiteatra, kao i nepreglednih maslinjaka, u dalekoj prošlosti se zaodenula nadimkom "nevesta Epira".
Beograd je od Parge udaljen 950 km, a izgradnjom novog autoputa kroz Grčku značajno se skratilo vreme putovanja: autobusom se stiže za oko 16 sati, može i mnogo brže - avionom do aerodroma u Prevezi, od Parge udaljen 62 km. Pojedini turisti opredeljuju se za krfski aerodrom, a odatle trajektom putuju do luke Igumenica, koja je 49 km udaljena od Parge.
Ovo netipično mestašce, skrajnuto i ušuškano planinama, a u senci Krfa, do pre desetak godina su posećivali malobrojni turisti, većinom Skandinavci, Englezi, Nemci... Mnogi turisti sa Balkana i iz Srbije, "otkrili" su Pargu zahvaljujući turskom tv serijalu o Sulejmanu veličanstvenom i istorijskom liku, velikom veziru Ibrahim paši (1493 - 1536).
Ibrahim paša, sin pravoslavnog grčkog ribara po imenu Teo, rođen je upravo u Pargi, a kao dečak, u danku u krvi odveden u turski grad Manisu, gde ga je na pijaci robova kupila neka bogata udovica. U njenoj službi, Ibrahim je stekao široko obrazovanje, proučio dela velikih grčkih filozofa, arapskih matematičara i astrologa, naučio strane jezike - osim grčkog i turskog govorio je persijski, italijanski i srpski. Uz sve to, zadivljujuće lepo svirao je violinu, pa ne čudi što je od sultanovog sokolara brzo napredovao do velikog vezira, praktično drugog čoveka otomanske imperije.
I dok o Ibrahim paši turski i drugi istoričari i danas pišu tomove literature, u njegovom rodnom mestu nema njegovih znamenja. Svi ratnički pohodi bili su za dobrobit Turaka, a ne Grka, pa je njegova slava u Istanbulu. U Pargi kažu da o njemu trag postoji samo u starim matičnim knjigama. Istina, na tezgama dovitljivijeg trgovca može se naći magnet sa likom Ibrahim paše za pet evra i to je sve.
Ali, zato je jedan drugi paša, Ali paša Janjinski (1740 -1822), ostavio istorijski trag u Pargi. Albanac poreklom, rođen u Janjini, bio je okrutan vladar, pragmatik koji je sklapao savez sa svakim ko mu je omogućavao prevlast na teritoriji kojom je vlada. Čuveni su njegovi savezi sa Napoleonom Prvim Bonapartom i ujedinjenim kraljevstvom. Glas o Ali paši zaintrigirao je pesnika lorda Džordža Gordona Bajrona, te je 1807. godine posetio Turčinov dvor u Janjini. Zabeleženo je da je bio impresioniran pašinim bogatstvom i užasnut njegovom okrutnošću.
Dok je Ali-paša vladao Epirom i Pargom, mnoga naselja bila su nasilno prevedena u islamsku veru. U njima su Grci bili većina, ali stanovnici su zadržali maternji jezik i hrišćansku religiju. Među njima i Paržani. Na Ali pašu ih danas podseća tvrđava na vrhu brda, jedna od turističkih atrakcija.
Utvrđenje je izgrađeno još u 13. veku i služilo je lokalnom stanovništvu kao zaštita od raznih osvajača – Mlečana, Francuza, Engleza, Turaka... Sporazumom iz 1817. godine, Englezi su Turcima prodali Pargu. Bio je to težak period za 4.000 meštana i gotovo svi su se iselili na Krf. Tamo su sanjali svoju Pargu bezmalo 100 godina, jer je Epir oslobođen tek 1913. godine, posle pobede Grčke u balkanskim ratovima.
Kada su se vratili, zatekli su tvrđavu koju je Ali paša dogradio i u nju naselio harem. Ljutiti Paržani - povratnici, vadili su i razbacivali kamenje iz zidina. Tvrđava je danas prilično zapuštena i oronula, ali zahvaljujući istorijskom značaju, kao i prelepom pogledu koji se sa nje pruža na Pargu, turistima ne pada teško da pešice pređu 64 stepenika koji vode do nje.
Grci su, kao što je poznato, veoma religiozan narod, pa ne čudi što se Parga i okolina diče sa 50 crkava i manastira. U samom centru gradića najznamenitiji je hram Svetog Nikole,a u središnom delu zaliva, na oko 70 metara od obale i Gradske plaže je znamenito Bogorodičino ostrvo, na kome se nalazi crkva Presvete Bogorodice. Na ostrvcetu se tokom sezone održava čuveni letnji festival "Parga", a u hramu se venčavaju mladenci. Naročito je lepa slika kada svatovi dolaze u čamcima.
Parga ima sve što je potrebno zahtevom turisti: nekoliko plaža od kojih je nalepša peščana Valstos. U mestu je mnogo i kafića, barova, diskoteka, taverni, restorana, pekara, poslastičarnica, suvenirnica, prodavnica, butika... Nedostaju mega marketi, ali ih uspešno zamenjuju manje, dobro snabdevene prodavnice. Parga ima i poštu, ambulantu, apoteku, agencije za iznajmljivanje automobila, motocikala i bicikala.
Uz samu obalu prostire se uređeno šetalište sa mnoštvom restorana. Cene su nešto veće nego u delovima Grčke koje češće posećuju Srbi, jer su prilagođene tiristima iz Skandinavije, Engleske, Švajcarske, Nemačke...
Sa Parge se možete otisnuti na mnoge izlete, kao što je krstarenje Jonskim ostrvima među kojima su najatraktivniji Paksos i Antpaksos, ali srpske turiste poput emotivnog magneta privlače Krf i ostrvo Vido. I nije to izlet, već hodočašće do mesta gde su ispisane tužne i veličanstvene stranice srpske istorije iz Velikog rata. Od Parge do Krfa brod plovi dva i po sata.
Posle posete Srpskoj kući, u kojoj je dokumentima predstavljen put Solunaca, preseda se u manji brod. Plovidba do ostrva Vido, koje je iznemoglim srpskim ratnicima bilo i bolnica i plava grobnica, traje 10-ak minuta, taman toliko da se iz zvučnika odsluša pesma "Tamo daleko" i stihovi Milutina Bojića "Stojte galije carske".... A, potom, u dubokoj tišini, sledi susret sa potresnom istorijom.
Izvor: Večernje novosti
Foto: Thinkstock
Komentari / 0
Ostavite komentar